Lịch siêu âm khám thai định kỳ, mẹ bầu không nên bỏ lỡ
Siêu âm thai là một trong những phương pháp quan trọng giúp theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, không phải mẹ nào cũng nắm rõ lịch siêu âm thai định kỳ cũng như những lưu ý quan trọng khi đi siêu âm thai lần đầu. Bài viết dưới đây của Moaz BéBé sẽ giúp mẹ có cái nhìn toàn diện nhất, giúp mẹ giải đáp được các thắc mắc như “mới quan hệ xong đi siêu âm thai được không?” hay “ra máu báo thai siêu âm được chưa? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
1. Tại sao cần tuân thủ lịch siêu âm thai định kỳ?
Việc tuân thủ lịch siêu âm thai định kỳ không chỉ giúp mẹ bầu “gặp gỡ” bé yêu qua màn hình nhiều hơn, mà còn là chìa khóa vàng để đảm bảo thai nhi phát triển khỏe mạnh và toàn diện. Mỗi mốc siêu âm đều mang ý nghĩa y khoa quan trọng như: xác nhận thai đã vào tử cung an toàn, phát hiện tim thai, theo dõi cấu trúc hình thể, sàng lọc dị tật bẩm sinh và đánh giá sức khỏe toàn diện của bé,… Bên cạnh đó, siêu âm còn giúp bác sĩ kịp thời phát hiện những dấu hiệu nguy hiểm như: nhau tiền đạo, thiếu ối, thai chậm phát triển hoặc ngôi thai bất thường.
Bỏ qua một mốc siêu âm, mẹ có thể vô tình đánh mất cơ hội vàng để bảo vệ bé khỏi những rủi ro không mong muốn. Chính vì vậy, việc siêu âm đúng thời điểm, đúng chỉ định không chỉ là trách nhiệm, mà còn là hành động thể hiện tình yêu thương sâu sắc của mẹ dành cho con ngay từ khi còn trong bụng.
2. Lịch siêu âm thai định kỳ chuẩn theo từng giai đoạn thai kỳ
Dưới đây là 5 mốc siêu âm thai quan trọng mà mẹ bầu tuyệt đối không nên bỏ qua:
2.1 Tuần 6 – 8: Siêu âm xác nhận thai kỳ
Đây là mốc siêu âm đầu tiên, có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định mẹ đã thật sự mang thai hay chưa.
Siêu âm trong giai đoạn này giúp phát hiện túi thai trong tử cung, xác định thai đơn hay thai đôi, và đặc biệt là kiểm tra sự hiện diện của tim thai – dấu hiệu cho thấy thai đang phát triển tốt. Với các mẹ có dấu hiệu như ra máu báo thai, đau bụng hoặc chu kỳ kinh nguyệt không đều, việc siêu âm sớm còn giúp loại trừ nguy cơ mang thai ngoài tử cung – đây là tình trạng nguy hiểm cần can thiệp y tế kịp thời.
2.2 Tuần 11 – 13: Siêu âm đo độ mờ da gáy
Đây là một trong những mốc siêu âm quan trọng bậc nhất trong tam cá nguyệt đầu tiên. Mục tiêu chính là đo độ mờ da gáy – chỉ số dùng để sàng lọc nguy cơ thai nhi mắc hội chứng Down và một số bất thường nhiễm sắc thể khác. Thời điểm lý tưởng để thực hiện là tuần 12 của thai kỳ, bởi sau 14 tuần, da gáy của thai sẽ dày lên khiến kết quả không còn chính xác. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ đo chiều dài đầu – mông để tính toán chính xác tuổi thai và dự kiến ngày sinh. Đây cũng là lần siêu âm đầu tiên cho mẹ thấy hình dáng bé, khiến nhiều bố mẹ xúc động vì lần đầu tiên được “thấy con”.
2.3 Tuần 18 – 22: Siêu âm hình thái học thai nhi
Mốc siêu âm này giúp đánh giá toàn diện hình thái của thai nhi – từ các cơ quan nội tạng như tim, phổi, thận đến cấu trúc xương, cột sống, sọ não, khuôn mặt, tay chân… Bằng phương pháp siêu âm 2D, 3D hoặc 4D hiện đại, bác sĩ có thể phát hiện các dấu hiệu bất thường về hình thể hay dị tật bẩm sinh nếu có. Đây cũng là thời điểm mà mẹ có thể biết giới tính của bé nếu muốn.
>> Xem thêm: 13 dấu hiệu sinh con gái trong 3 tháng đầu dễ thấy nhất
Siêu âm hình thái thai nhi đòi hỏi bác sĩ có kinh nghiệm và máy móc hiện đại, do đó mẹ nên chọn cơ sở y tế uy tín để thực hiện, tránh bỏ sót những thông tin quan trọng về sức khỏe của bé.
2.4 Tuần 28 – 32: Siêu âm đánh giá sự phát triển thai nhi
Bước vào tam cá nguyệt thứ ba, đây là giai đoạn bé tăng trưởng nhanh chóng về cân nặng và hoàn thiện các cơ quan chức năng. Siêu âm ở giai đoạn này giúp theo dõi các chỉ số phát triển của thai như vòng đầu, chiều dài xương đùi, cân nặng ước tính, đồng thời kiểm tra lượng nước ối, tình trạng bánh nhau, dây rốn và ngôi thai.
Việc phát hiện thai phát triển chậm, thiếu ối hay dây rốn quấn cổ… trong giai đoạn này sẽ giúp bác sĩ đưa ra phương án theo dõi và can thiệp phù hợp. Nếu mẹ bầu có nguy cơ cao như tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật, hoặc từng sinh non, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm thường xuyên hơn.
2.5 Tuần 36 – 40: Siêu âm trước sinh
Ở những tuần cuối thai kỳ, siêu âm giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sẵn sàng chào đời của bé. Các yếu tố được theo dõi bao gồm ngôi thai (đầu, mông hay ngang), lượng nước ối, vị trí bánh nhau, kích thước thai nhi và độ trưởng thành của phổi thai. Thông qua đó, bác sĩ sẽ dự đoán ngày sinh, đồng thời tư vấn mẹ về khả năng sinh thường hay cần can thiệp sinh mổ. Đối với những trường hợp ngôi thai ngược, nhau bám thấp hoặc thai lớn, siêu âm giai đoạn này đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo một ca sinh an toàn, thuận lợi cho cả mẹ và bé.
3. Những lưu ý khi đi siêu âm thai lần đầu
Lần siêu âm thai đầu tiên luôn mang lại nhiều cảm xúc đặc biệt, từ hồi hộp, lo lắng đến háo hức mong chờ. Tuy nhiên, để buổi siêu âm diễn ra suôn sẻ và cho kết quả chính xác, mẹ bầu cần ghi nhớ một vài lưu ý quan trọng dưới đây:
3.1 Xác định đúng thời điểm siêu âm
Lần siêu âm đầu thường được thực hiện vào tuần thứ 6–8 của thai kỳ, khi phôi thai đã vào tử cung và bắt đầu có tim thai. Nếu siêu âm quá sớm (dưới 5 tuần), rất có thể chưa thấy túi thai, khiến mẹ lo lắng không cần thiết. Với những ai có dấu hiệu như ra máu báo thai, chậm kinh, nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ tư vấn thời điểm siêu âm phù hợp, đặc biệt để loại trừ nguy cơ thai ngoài tử cung.
3.2 Nên uống nước và nhịn tiểu trước khi siêu âm bụng
Nếu bác sĩ chỉ định siêu âm bụng, mẹ nên uống nhiều nước (khoảng 500–700ml) và nhịn tiểu trước đó khoảng 1–2 tiếng. Bàng quang căng sẽ giúp hình ảnh tử cung hiển thị rõ hơn. Tuy nhiên, nếu siêu âm bằng đầu dò (qua âm đạo), mẹ nên đi tiểu hết để bác sĩ dễ thực hiện thao tác.
3.3 Chuẩn bị thông tin ngày đầu kỳ kinh cuối
Thông tin này giúp bác sĩ tính tuổi thai và dự kiến ngày sinh chính xác hơn. Mẹ nên ghi nhớ hoặc lưu lại ngày đầu tiên của kỳ kinh gần nhất để cung cấp cho bác sĩ khi cần thiết.
3.4 Mang theo kết quả xét nghiệm hoặc que thử thai (nếu có)
Việc cung cấp thông tin về nồng độ hCG, kết quả xét nghiệm máu hoặc que thử thai trước đó sẽ giúp bác sĩ đánh giá chính xác hơn về tình trạng thai và đưa ra chỉ định phù hợp.
3.5 Giữ tâm lý thoải mái, tránh lo lắng
Rất nhiều mẹ bầu bị căng thẳng khi chưa thấy tim thai hay túi thai rõ ràng ở lần siêu âm đầu. Nhưng mẹ cần hiểu rằng, mỗi cơ thể và mỗi thai kỳ là khác nhau – có người thấy sớm, có người cần thêm vài ngày. Thay vì lo lắng, mẹ hãy tin tưởng vào bác sĩ và tái khám theo chỉ định nếu cần.
3.6 Chọn cơ sở y tế uy tín
Thiết bị siêu âm chất lượng cùng đội ngũ bác sĩ có kinh nghiệm sẽ giúp phát hiện thai sớm hơn, chẩn đoán chính xác hơn và tư vấn đúng hướng đi tiếp theo cho mẹ.
4. Các câu hỏi liên quan về lịch siêu âm thai
Dưới đây là một số thắc mắc phổ biến được nhiều mẹ bầu quan tâm nhất hiện nay:
4.1 Ra máu báo thai siêu âm được chưa?
Ra máu báo thai siêu âm được chưa? – Đây là câu hỏi của nhiều chị em khi mới nghi ngờ mình mang thai. Trên thực tế, ra máu báo thai là một trong những dấu hiệu sớm cho thấy trứng đã thụ tinh thành công và đang làm tổ trong tử cung. Tuy nhiên, thời điểm siêu âm để thấy thai còn phụ thuộc vào quá trình làm tổ và phát triển ban đầu của phôi thai. Nếu mẹ siêu âm quá sớm, khi thai chưa vào tử cung hoặc chưa đủ lớn, kết quả có thể không xác định được, dễ gây hoang mang.
Do đó, sau khi thấy ra máu báo thai, mẹ nên chờ khoảng 5–7 ngày hoặc đến tuần thứ 5–6 của thai kỳ (tính từ ngày đầu kỳ kinh cuối cùng) để siêu âm nhằm xác định chính xác vị trí túi thai và sự xuất hiện của tim thai. Đặc biệt, nếu ra máu kèm đau bụng hoặc có tiền sử mang thai ngoài tử cung, mẹ nên đi siêu âm sớm hơn theo chỉ định bác sĩ để được theo dõi và can thiệp kịp thời nếu có nguy cơ bất thường.
4.2 Mới quan hệ xong đi siêu âm thai được không?
Câu trả lời là chưa nên, vì sau khi quan hệ, phải mất một khoảng thời gian nhất định để trứng được thụ tinh, làm tổ và phát triển thành túi thai có thể quan sát qua siêu âm. Quá trình này thường mất khoảng 6–10 ngày sau khi rụng trứng, và thêm vài ngày nữa để nồng độ hormone hCG đủ cao giúp phát hiện thai qua siêu âm hoặc xét nghiệm máu. Nếu mẹ đi siêu âm ngay sau khi quan hệ hoặc chỉ vài ngày sau đó, kết quả sẽ gần như không phát hiện được gì, dễ dẫn đến hiểu lầm là không có thai. Thời điểm hợp lý để siêu âm kiểm tra có thai là khi trễ kinh khoảng 5–7 ngày, hoặc tính từ ngày quan hệ khoảng 2 tuần trở lên, khi thai đã vào tử cung và phát triển đủ để quan sát trên hình ảnh siêu âm. Nếu nôn nóng xác nhận sớm, mẹ có thể thử que thử thai hoặc làm xét nghiệm máu beta hCG sau 7–10 ngày kể từ ngày nghi có thụ thai để có kết quả chính xác hơn.
>> Xem thêm: Bảng giá siêu âm thai mới nhất 2025 mẹ bầu nên tham khảo
Hiểu và tuân thủ đúng lịch siêu âm thai định kỳ sẽ giúp mẹ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe cho cả mẹ và bé. Hãy là một mẹ bầu thông thái – đừng bỏ lỡ bất kỳ mốc siêu âm nào trên hành trình 9 tháng 10 ngày thiêng liêng. Hy vọng bài viết của Moaz BéBé mang đến cho mẹ cái nhìn toàn diện nhất về vai trò của việc khám thai định kỳ. Chúc mẹ và bé có một thai kỳ khỏe mạnh