Bà bầu bị viêm họng có sao không? Tìm hiểu nguyên nhân và cách xử trí

Khi mang thai, hệ miễn dịch của mẹ bầu bị suy giảm nên thường mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, trong đó viêm họng là tình trạng thường gặp. Vậy bà bầu bị viêm họng có nguy hiểm không? Cách điều trị như thế nào? Mẹ cần làm gì để không bị viêm họng khi mang thai? Bài viết dưới đây của Moaz BéBé sẽ giúp các mẹ nhận diện, hiểu rõ tác hại, nguyên nhân và cách điều trị viêm họng khi mang thai một cách an toàn, hiệu quả.

1. Tìm hiểu viêm họng là gì?

Viêm họng là một bệnh lý thường gặp vào thời điểm giao mùa, đặc biệt là mùa thu đông hoặc đầu xuân khi thời tiết thay đổi đột ngột. Đây là tình trạng niêm mạc họng bị viêm thường do virus hoặc vi khuẩn gây ra. Người bị viêm họng thường có triệu chứng: đau rát cổ họng, ho, sốt nhẹ và khó nuốt.(Tham khảo)

Ở người khỏe mạnh, khi bị viêm họng thường tự khỏi sau khoảng một tuần mà không để lại di chứng. Nhưng đối với phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ, viêm họng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.

2. Bà bầu bị viêm họng có ảnh hưởng gì không?

Viêm họng tưởng chừng là bệnh lý hô hấp thông thường, nhưng trong thai kỳ, khi hệ miễn dịch của mẹ suy giảm nếu gặp tình trạng này có thể gây ra những ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ của mẹ và thai nhi. Mức độ ảnh hưởng của viêm họng với bà bầu còn tùy thuộc vào từng giai đoạn của thai kỳ:

2.1 Bà bầu bị viêm họng trong 3 tháng đầu thai kỳ

Đây là giai đoạn nhạy cảm nhất trong thời gian mang thai. Bởi các cơ quan quan trọng của thai nhi như hệ thần kinh, não bộ, xương sống,… bắt đầu hình thành. Nếu mẹ bầu bị viêm họng trong giai đoạn này có thể dẫn đến các nguy cơ:

• Sốt cao do viêm họng có thể làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc gây dị tật bẩm sinh.
• Mẹ bị mệt mỏi, nôn ói, ăn uống kém khiến cơ thể bị thiếu dinh dưỡng, không đủ dưỡng chất nuôi thai nhi
• Khó khăn trong điều trị do có nhiều loại thuốc chống chỉ định cho bà bầu mang thai 3 tháng đầu.

2.2 Bà bầu bị viêm họng trong 3 tháng giữa thai kỳ

Sang tam cá nguyệt thứ 2, thai nhi đang phát triển nhanh về trí não và thể chất. Ở giai đoạn này, sự thay đổi nội tiết trong cơ thể mẹ khiến niêm mạc mũi họng trở nên nhạy cảm và sức đề kháng suy giảm. Mẹ bầu nếu bị viêm họng ở thời điểm này sẽ khó hồi phục nếu không được điều trị đúng cách và làm ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

Đặc biệt, nếu bị viêm họng kéo dài việc phải sử dụng thuốc điều trị trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé, và nếu bị nhiễm trùng lan rộng sẽ dẫn đến các bệnh như: viêm phế quản, admin, viêm tai giữa,…

2.3 Bà bầu bị viêm họng trong 3 tháng cuối thai kỳ

Đến 3 tháng cuối thai kỳ, thai nhi đã gần như hoàn thiện mọi cơ quan nhưng lúc này mẹ lại bị suy giảm đề kháng. Nếu bị viêm họng ở thời điểm này, mẹ bầu rất dễ bị ho nhiều, ho dai dẳng kéo dài tạo áp lực tới phần ổ bụng làm tăng nguy cơ sinh non.

Ngoài ra, nếu mẹ bầu đang bị trào ngược dạ dày, bệnh viêm họng sẽ càng trở nên trầm trọng hơn và mẹ cần phải dùng thuốc kháng sinh. Điều này thực sự không tốt cho sức khoẻ và sự phát triển của thai nhi.

3. Nguyên nhân mẹ bầu bị viêm họng

Bị viêm họng khi mang thai có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có:

3.1 Suy giảm hệ miễn dịch  khi mang thai

Khi mang thai, cơ thể mẹ bầu có thay đổi về hệ miễn dịch để phù hợp với việc nuôi dưỡng thai nhi. Chính sự suy giảm này đã tạo điều kiện cho các loại virus, vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể khiến mẹ bầu dễ mắc viêm họng hơn so với người bình thường.

3.2 Thay đổi nội tiết tố

Sự gia tăng hormone estrogen và progesterone trong thai kỳ làm thay đổi niêm mạc mũi – họng, khiến mẹ bầu càng trở nên nhạy cảm hơn với các tác nhân gây viêm nhiễm. Vì thế, mẹ bầu dễ bị nghẹt mũi, chảy nước mũi và viêm họng kéo dài hơn thông thường.

3.3 Tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm hoặc lạnh

Thời tiết thay đổi thất thường, không khí lạnh, khô hoặc ô nhiễm có thể làm khô họng và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Nếu mẹ bầu sinh sống hoặc làm việc trong môi trường nhiều bụi, điều hòa lạnh hoặc thường xuyên thay đổi nhiệt độ cũng có nguy cơ bị viêm họng cao.

3.4 Sức đề kháng yếu do thiếu dinh dưỡng

Có thể mẹ không biết, cơ thể bị thiếu hụt các vi chất như: vitamin C, kẽm, sắt… làm sức đề kháng suy yếu cũng là nguyên nhân khiến mẹ bị viêm họng. Trong quá trình mang thai, chế độ ăn không cân đối hoặc ốm nghén kéo dài cũng khiến mẹ bầu dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp.

3.5 Tiếp xúc với người đang bị cảm cúm, ho sốt

Việc tiếp xúc gần hoặc chăm sóc người đang mắc bệnh hô hấp mà không có biện pháp bảo vệ sẽ khiến mẹ bầu có nguy cơ lây nhiễm cao. Virus lây lan qua giọt bắn trong không khí rất nhanh và dễ gây viêm họng cho người có sức đề kháng kém như phụ nữ mang thai.

4. Dấu hiệu cảnh báo mẹ bầu bị viêm họng

Khi bà bầu bị viêm họng, cơ thể sẽ phát ra nhiều tín hiệu cảnh báo mà mẹ cần lưu ý để kịp thời điều trị. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến:

• Đau rát cổ họng: Đây là dấu hiệu sớm và phổ biến nhất. Các cơn đau thường trở nên nghiêm trọng hơn khi nuốt hoặc nói chuyện.
• Ho khan hoặc ho có đờm: Viêm họng thường đi kèm với ho, có thể là ho khan hoặc ho có đờm. Tình trạng ho kéo dài nhiều ngày khiến mẹ bầu mệt mỏi, khó ngủ và ảnh hưởng đến thai nhi do co bóp cơ bụng khi ho mạnh.
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao: Sốt từ 37.5°C đến trên 38.5°C là phản ứng của cơ thể chống lại virus hoặc vi khuẩn.
• Khó nuốt, vướng cổ họng: Viêm và sưng ở niêm mạc họng khiến việc nuốt thức ăn hoặc nước bọt trở nên khó khăn.
• Mệt mỏi, đau đầu và đau nhức cơ thể: Triệu chứng toàn thân như mệt mỏi, đau đầu, đau người là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đang phản ứng với tình trạng nhiễm trùng. Nếu kèm theo chóng mặt, buồn nôn thì cần đặc biệt lưu ý.
• Họng sưng đỏ, có mảng trắng hoặc hạch ở cổ: Quan sát họng bằng gương có thể thấy vùng họng sưng đỏ, thậm chí xuất hiện mảng trắng nếu là viêm họng do vi khuẩn. Một số mẹ còn sờ thấy hạch nhỏ đau ở vùng cổ dưới quai hàm.

Việc nhận diện sớm các dấu hiệu viêm họng giúp mẹ bầu chủ động đi khám, điều trị kịp thời và tránh biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé.

5. Phương pháp xử trí viêm họng cho mẹ bầu

Việc điều trị viêm họng cho bà bầu cần đặc biệt chú ý. Bởi ngoài việc chữa khỏi cho mẹ còn cần đảm bảo an toàn tuyệt đối cho thai nhi. Dưới đây là những phương pháp điều trị viêm họng hiệu quả và an toàn mà mẹ bầu có thể áp dụng: (Tham khảo)

5.1 Điều trị bằng phương pháp tự nhiên

Khi mang thai thì đây là các lựa chọn được ưu tiên đầu tiên vì không sử dụng thuốc, an toàn cho cả mẹ và bé:

• Súc miệng bằng nước muối ấm: Giúp sát khuẩn, giảm viêm và làm dịu cổ họng. Mẹ có thể dùng nước muối loãng (pha theo tỉ lệ 1/2 muỗng cà phê muối trong 1 cốc nước ấm) và súc miệng ít nhất 2–3 lần mỗi ngày.
• Uống nước ấm pha mật ong và chanh: Mật ong có tính kháng khuẩn tự nhiên, kết hợp với chanh giàu vitamin C giúp làm dịu cổ họng, tăng cường miễn dịch. (Cách này không nên dùng cho mẹ bầu có tiền sử tiểu đường thai kỳ)
• Uống trà gừng: Gừng có tác dụng chống viêm, giảm ho và làm ấm cổ họng. Có thể pha lát gừng tươi với nước ấm, thêm chút mật ong để dễ uống hơn.
• Xông hơi bằng tinh dầu tự nhiên: Sử dụng tinh dầu tràm, bạc hà hoặc khuynh diệp xông mũi họng 1–2 lần/ngày giúp thông mũi, tiêu viêm nhưng mẹ cần chú ý xông đúng cách, tránh xông quá lâu hoặc quá nóng.

5.2 Chế độ dinh dưỡng & nghỉ ngơi

Chỉ cần quan tâm một chút trong chế độ dinh dưỡng & nghỉ ngơi hàng ngày cũng hỗ trợ mẹ bầu điều trị bệnh viêm họng hiệu quả như:

• Tăng cường rau xanh, trái cây tươi: Giúp bổ sung vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
• Ăn thực phẩm mềm, dễ nuốt: Tránh kích thích vùng họng đang bị viêm.
• Uống đủ nước: Giúp làm loãng dịch nhầy, giảm khô họng và thải độc tố ra ngoài.
• Tránh thực phẩm lạnh, cay, chiên rán: Những món ăn này có thể làm tình trạng viêm họng nghiêm trọng hơn.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Mẹ bầu cần ngủ đủ giấc, tránh làm việc quá sức để cơ thể có thời gian phục hồi.
• Giữ ấm vùng cổ, mũi, chân tay: Đặc biệt vào ban đêm và sáng sớm. Có thể sử dụng khăn choàng cổ, mặc ấm khi trời trở lạnh.
• Tránh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi: Đây là những tác nhân gây kích ứng và làm nặng thêm tình trạng viêm họng.

Trong một số trường hợp nặng, mẹ bầu cần uống thuốc phải tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ không nên tự dùng.

6. Cách phòng ngừa viêm họng trong thai kỳ hiệu quả

Việc phòng ngừa viêm họng trong thời kỳ mang thai không chỉ giúp mẹ bầu tránh được cảm giác mệt mỏi, khó chịu mà còn bảo vệ sức khỏe cho thai nhi. Dưới đây là những biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

• Giữ vệ sinh cá nhân tốt: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn, đặc biệt là sau khi đi ngoài, ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với người khác. Dùng khẩu trang khi đến nơi công cộng, bệnh viện hoặc khu vực đông người. Không dùng chung vật dụng cá nhân như ly, muỗng, khăn mặt với người đang bị bệnh.
• Bảo vệ đường hô hấp và giữ ấm cơ thể: Mẹ bầu cần giữ ấm cổ, ngực, tay chân khi thời tiết chuyển lạnh, nhất là vào sáng sớm và ban đêm.
• Tăng cường sức đề kháng tự nhiên: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, chú trọng rau xanh, trái cây, các loại hạt và thực phẩm giàu vitamin C, D, kẽm, sắt. Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga bầu để cải thiện lưu thông máu và tăng cường miễn dịch.
• Hạn chế tiếp xúc với nguồn lây nhiễm: Tránh tiếp xúc gần với người đang bị cảm cúm, ho, sốt hoặc viêm họng.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng: Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, đặc biệt là khu vực phòng ngủ và nơi mẹ bầu sinh hoạt nhiều. Tránh khói thuốc lá, bụi bẩn và các tác nhân gây ô nhiễm khác như hóa chất tẩy rửa mạnh.
• Uống đủ nước và nghỉ ngơi hợp lý: Uống đủ 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày giúp niêm mạc họng không bị khô, hỗ trợ thanh lọc cơ thể.

Chia sẻ thực tế từ mẹ bầu: “Mang thai 3 tháng đầu, tôi bị viêm họng rất lo. May mà tôi chị uống nước chanh mật ong, nghỉ ngơi nhiều và súc nước muối hàng ngày. Sau vài ngày tình trạng cải thiện rõ rệt.”

Tóm lại, mẹ bầu bị viêm họng dù là ở 3 tháng đầu, 3 tháng giữa hay 3 tháng cuối thai kỳ cũng cần đặc biệt lưu ý. Bởi đây mặc dù là tình trạng thường gặp nhưng không được điều trị kịp thời cũng có thể làm ảnh hưởng xấu tới sức khỏe mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi. Hy vọng qua bài viết của Moaz BéBé mẹ đã có thể chăm sóc bản thân tốt hơn để bảo vệ bé yêu trong suốt thai kỳ.