Mẹ bầu bị khó thở hụt hơi khi mang thai có đáng ngại?
Khó thở, hụt hơi là triệu chứng phổ biến mà nhiều mẹ bầu gặp phải trong suốt thai kỳ. Tình trạng này có thể xuất hiện sớm ngay từ những tuần đầu và kéo dài đến tận tam cá nguyệt thứ ba. Thông thường, đây không phải là triệu chứng nguy hiểm nhưng nếu không hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục, bà bầu sẽ cảm thấy lo lắng và mệt mỏi. Hiểu được điều đó, trong bài viết dưới đây, Moaz BéBé sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng bầu bị khó thở hụt hơi, nguyên nhân và cách giảm nhẹ theo từng giai đoạn thai kỳ, mời bạn tham khảo.
1. Nguyên nhân khiến bà bầu bị khó thở hụt hơi
Tình trạng bà bầu bị khó thở hụt hơi là kết quả của những thay đổi sinh lý tự nhiên trong thai kỳ. Dưới đây là các nguyên nhân chính được ghi nhận bởi các tổ chức y tế uy tín như WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) và CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ):
1.1 Do nồng độ hormone progesterone tăng
Ngay từ những tuần đầu tiên của thai kỳ, hormone progesterone đã tăng mạnh. Lượng Progesterone này có ảnh hưởng trực tiếp đến trung tâm điều hòa hô hấp của não, kích thích mẹ bầu thở sâu và nhanh hơn bình thường, ngay cả khi cơ thể không có nhu cầu tăng oxy. Vì thế, mặc dù lượng oxy trong máu vẫn đủ, nhưng mẹ bầu lại có cảm giác thiếu hơi hoặc thở không đủ sâu dẫn đến hiện tượng khó thở, hụt thở.
1.2 Do sự thay đổi thể tích máu và nhu cầu oxy
Trong suốt thai kỳ, thể tích máu của mẹ tăng từ 30 – 50% để đáp ứng nhu cầu vận chuyển oxy và dưỡng chất cho thai nhi. Tim cần hoạt động mạnh hơn để bơm máu. Do đó, mẹ bầu dễ mệt mỏi và có cảm giác khó thở. Đồng thời, nhu cầu oxy tăng lên khoảng 20%, khiến mẹ thở gấp hơn để cung cấp đủ khí cho cả cơ thể mẹ và thai nhi.
1.3 Do tử cung lớn dần và chèn ép cơ hoành
Khi thai nhi lớn dần, tử cung mở rộng và đẩy cơ hoành lên cao. Việc này đã làm giảm dung tích phổi (tức thể tích không khí có thể chứa trong phổi khi hít vào). Đặc biệt, mẹ bầu có thể cảm nhận được rõ rệt nhất trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, mẹ sẽ cảm thấy khó thở, nhất là khi nằm ngửa, vận động mạnh hoặc ăn quá no.
1.4 Tư thế cơ thể thay đổi
Khi bụng bầu to dần, trọng tâm cơ thể thay đổi, mẹ bầu cần phải điều chỉnh dáng đứng, ngồi và nằm. Những tư thế không phù hợp như nằm ngửa quá lâu hoặc cúi người nhiều lần, có thể gây chèn ép lồng ngực và làm mẹ khó hít thở sâu.
1.5 Do thiếu máu trong thai kỳ
Thiếu sắt là tình trạng phổ biến ở phụ nữ mang thai, khiến giảm lượng hemoglobin – đóng vai trò là protein vận chuyển oxy trong máu. Khi lượng oxy không đủ đến các mô và cơ quan, cơ thể sẽ phản xạ bằng cách thở nhanh hơn, gây cảm giác hụt hơi. Theo WHO, có đến 40% phụ nữ mang thai trên toàn cầu bị thiếu máu do thiếu sắt.
1.6 Do mẹ bầu tăng cân quá mức
Tăng cân quá nhiều trong thai kỳ không chỉ gây áp lực lên hệ thống tim mạch mà còn làm tăng tải trọng lên cơ hoành và phổi. Điều này góp phần khiến mẹ bầu bị khó thở nhiều hơn bình thường.
1.7 Mẹ bầu có bệnh lý đi kèm
Trong một số trường hợp hiếm, khó thở có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như: Tiền sản giật (kèm tăng huyết áp, phù nề), huyết khối tĩnh mạch sâu và tắc phổi, suy tim thai kỳ, bệnh hen phế quản không kiểm soát. Đây đều là các tình trạng nguy hiểm cần được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời. Mẹ nên đi khám ngay nếu khó thở đi kèm đau ngực, tim đập nhanh, sưng phù chân hoặc chóng mặt.
2. Bà bầu bị khó thở hụt hơi 3 tháng đầu thai kỳ có nguy hiểm không?
Trong tam cá nguyệt đầu tiên, mặc dù bụng chưa to và thai nhi còn rất nhỏ nhưng nhiều mẹ bầu lại gặp phải tình trạng khó thở và hụt hơi. Nguyên nhân chính nằm ở sự tăng mạnh của hormone progesterone – nội tiết tố quan trọng để duy trì thai kỳ. Progesterone kích thích trung tâm hô hấp ở não, khiến mẹ thở nhanh và sâu hơn bình thường nhằm tăng cung cấp oxy cho cả mẹ và phôi thai.
>> Xem thêm: Cách giảm mệt mỏi khi mang thai 3 tháng đầu cho mẹ bầu
Dù lưu lượng oxy thực tế có thể vẫn đủ nhưng cảm giác thiếu hơi vẫn có thể xảy ra vì mẹ chưa quen với sự thay đổi này. Hiện tượng này là bình thường, không cần điều trị nếu không có triệu chứng đi kèm như đau ngực, ho, sốt hay chóng mặt. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu bị thiếu máu hoặc lo âu, tình trạng khó thở có thể trầm trọng hơn.
3. Bà bầu bị khó thở hụt hơi 3 tháng giữa thai kỳ nguy hiểm không?
Bước sang tam cá nguyệt thứ hai (tuần 13–26), thai nhi phát triển mạnh hơn và tử cung bắt đầu mở rộng lên vùng bụng trên, chạm dần vào cơ hoành. Mặc dù lúc này mẹ có thể cảm thấy khỏe khoắn hơn so với 3 tháng đầu nhưng nhiều mẹ bầu vẫn có cảm giác thở không đủ sâu hoặc hơi ngắn, đặc biệt sau khi ăn no hoặc hoạt động thể chất nhẹ như đi bộ.
>> Xem thêm: Mẹ bầu nhức mỏi tay chân khi mang thai 3 tháng giữa có sao không
Khác với tam cá nguyệt đầu – hormone là nguyên nhân chính, thì ở giai đoạn này, tử cung đẩy lên phía cơ hoành, làm giảm dung tích phổi một phần lại là nguyên nhân chính khiến mẹ bầu bị hụt hơi, khó thở.
4. Bà bầu bị khó thở hụt hơi 3 tháng cuối thai kỳ có nguy hiểm không?
Giai đoạn 3 tháng cuối (tuần 27–40) là lúc tình trạng khó thở và hụt hơi diễn ra rõ rệt nhất. Lúc này, tử cung đã lớn tối đa cơ hoành càng bị chèn ép đẩy lên sát lồng ngực và làm thu hẹp không gian phổi. Việc hít thở sâu trở nên khó khăn hơn, nhất là khi mẹ nằm ngửa, leo cầu thang, hoặc chỉ cần đi bộ một đoạn ngắn.
Ngoài yếu tố trên, mẹ bầu lúc này cũng đang mang nhiều trọng lượng hơn, tim phải hoạt động nhiều hơn để bơm máu đến cả mẹ và thai nhi – làm tăng cảm giác mệt mỏi và hụt hơi. Theo thống kê, khoảng 60–70% phụ nữ mang thai ở giai đoạn cuối thai kỳ báo cáo có khó thở mức độ nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, nếu kèm theo các dấu hiệu bất thường như sưng chân, đau ngực, tim đập nhanh hoặc khó thở khi nghỉ ngơi, cần đi khám ngay vì có thể liên quan đến tiền sản giật, bệnh lý tim mạch thai kỳ,…
5. Cách giảm nhẹ triệu chứng bà bầu bị khó thở hụt hơi
Để cải thiện tình trạng bà bầu bị khó thở hụt hơi, mẹ bầu có thể áp dụng một số biện pháp sau:
- Thay đổi tư thế: Không nên nằm ngửa quá lâu, nên nằm nghiêng bên trái để giảm áp lực lên cơ hoành và cải thiện lưu thông máu.
- Tập thở sâu và chậm: Thực hành các bài tập hít thở mỗi ngày để giúp mẹ điều hòa hơi thở và giảm cảm giác hụt hơi.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Yoga cho bà bầu hoặc đi bộ nhẹ giúp tăng cường sức khỏe tim phổi và kiểm soát hơi thở hiệu quả hơn.
- Mặc quần áo thoải mái: Tránh mặc đồ bó chật gây hạn chế chuyển động lồng ngực.
- Ăn uống hợp lý: Tránh ăn quá no hoặc gần giờ đi ngủ để không gây áp lực lên cơ hoành.
- Đi khám khi cần thiết: Nếu khó thở đi kèm triệu chứng bất thường như đau ngực, ngất xỉu, ho kéo dài,… hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra.
Tình trạng bầu bị khó thở hụt hơi là triệu chứng phổ biến và thường không nguy hiểm nếu chỉ xuất hiện thoáng qua. Tuy nhiên, hiểu rõ nguyên nhân theo từng giai đoạn thai kỳ sẽ giúp mẹ yên tâm hơn và biết cách chăm sóc sức khỏe đúng cách. Thai kỳ khỏe mạnh bắt đầu từ sự hiểu biết và quan tâm đúng mực đến từng thay đổi nhỏ của cơ thể. Vì thế, hãy theo dõi các bài viết của Moaz BéBé thường xuyên để cập nhật các tin tức mới hữu ích nhất nhé!
Nguồn tham khảo: Causes of shortness of breath during pregnancy