Có nên nặn sữa non khi mang thai? Cách nặn sữa non đúng

Hầu hết, sau sinh cơ thể người mẹ sẽ tiết ra sữa non, đây được xem là nguồn dinh dưỡng quý giá dành cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, một số trường hợp ngay trong thai kỳ mẹ bầu đã thấy đầu ti xuất hiện sữa non. Vậy đây có phải là biểu hiện sinh lý bình thường hay tiềm ẩn nguy cơ nào khác? Và mẹ bầu có nên nặn sữa non khi mang thai? Trong bài viết dưới đây, Moaz BéBé sẽ giúp mẹ hiểu hơn về tình trạng chảy sữa non khi mang thai đồng thời đưa ra lời khuyên hữu ích giúp mẹ bảo vệ và chăm sóc bản thân tốt nhất, cùng tìm hiểu ngay nhé!

1. Tìm hiểu: Sữa non là gì?

Sữa non là loại sữa đầu tiên mà tuyến vú của mẹ sản xuất ra trong thời kỳ mang thai và vài ngày đầu sau sinh. Đây là chất lỏng đặc, hơi sánh, thường có màu vàng nhạt, đôi khi ngả cam hoặc trong suốt. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sữa non chứa hàm lượng dinh dưỡng và kháng thể cực kỳ cao nên đây được xem là “vàng lỏng cho trẻ sơ sinh”, đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển và hệ miễn dịch của bé.

Theo các nghiên cứu, thành phần dinh dưỡng có trong sữa non bao gồm:

• Hàm lượng kháng thể như IgA, IgG, IgM dồi dào: giúp bảo vệ bé khỏi vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh ngay từ những ngày đầu đời.
• Protein và enzym tiêu hóa dễ hấp thu: phù hợp với hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ.
• Vitamin và khoáng chất như vitamin A, kẽm, magie, đồng…: giúp hỗ trợ thị lực, sự phát triển trí não và thể chất.
• Chất chống oxy hóa và yếu tố tăng trưởng: giúp hoàn thiện các cơ quan, đặc biệt là đường ruột, đồng thời thúc đẩy bé phát triển khỏe mạnh.

2.  Mang thai mấy tháng thì có sữa, ra sớm có sao không?

Thông thường, mẹ bầu bắt đầu tiết sữa non từ khoảng tháng thứ 4 – 6 của thai kỳ. Tuy nhiên, có mẹ ra sữa sớm hơn hoặc muộn hơn, điều này không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe thai nhi.

>> Xem thêm: Chảy sữa non có phải sắp sinh không? Rỉ sữa non sớm có sao không?

Trường hợp, mẹ bầu ra sữa non sớm, mẹ cũng không cần quá lo lắng, vì đây chỉ là phản ứng bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, nếu lượng sữa ra quá nhiều kèm theo các dấu hiệu bất thường như ngứa rát, đau ngực, tiết dịch lẫn máu mẹ nên đi khám để đảm bảo an toàn cho bản thân.

3. Có nên nặn sữa non khi mang thai?

Sữa non là nguồn sữa quý giá nên nhiều mẹ bầu khi thấy sữa non xuất hiện thường băn khoăn có nên nặn sữa non khi mang thai hay không để tránh lãng phí. Thực tế, các chuyên gia sản khoa khuyến cáo rằng việc nặn hoặc kích thích sữa non trong thai kỳ không được khuyến khích, đặc biệt là khi mẹ không có chỉ định từ bác sĩ. (Tham khảo)

Lý do là vì khi mẹ nặn sữa non hoặc kích thích đầu ti, cơ thể sẽ tiết ra hormone oxytocin. Đây là loại hormone có tác dụng kích thích co bóp tử cung có thể dẫn đến quá trình chuyển dạ. Trường hợp này rất nguy hiểm, bởi mẹ có thể gặp phải các biến chứng như:

• Làm tăng nguy cơ dọa sảy thai hoặc sinh non ở những mẹ có tử cung nhạy cảm.
• Tăng cơn gò tử cung gây cảm giác đau tức, mệt mỏi.
• Làm mẹ mất đi một phần sữa non quý giá, vốn nên được dành cho bé ngay sau sinh, thời điểm mà bé cần kháng thể và dinh dưỡng nhất.

Tuy nhiên, cũng có trường hợp ngoại lệ, trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể hướng dẫn mẹ nặn và trữ sữa non trước sinh, chẳng hạn khi mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ, có nguy cơ sinh mổ hoặc dự đoán bé sẽ cần chăm sóc đặc biệt sau khi ra đời.

4. Hướng dẫn các bước nặn sữa non trước khi mang thai

Như đã chia sẻ phía trên, thông thường, việc nặn sữa non trước khi sinh không được khuyến khích rộng rãi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt cần dự trữ sữa để hỗ trợ bé ngay sau sinh, bác sĩ có thể chỉ định mẹ bắt đầu vắt sữa non từ tuần 36 – 37 của thai kỳ và việc này thường được hướng dẫn và theo dõi bởi nhân viên y tế. Dưới đây là các bước cơ bản giúp mẹ nặn sữa non hiệu quả:

Bước 1: Chuẩn bị trước khi nặn sữa non

• Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn và lau khô.
• Chuẩn bị lọ thủy tinh hoặc túi trữ sữa chuyên dụng đã tiệt trùng.
• Chọn nơi thoải mái, yên tĩnh, giữ tinh thần thư giãn để dòng sữa dễ chảy ra.

Bước 2: Massage kích thích tuyến sữa

• Dùng tay xoa nhẹ quanh bầu ngực theo vòng tròn từ ngoài vào trong.
• Vuốt dọc từ phần ngực trên xuống gần quầng vú để làm mềm mô tuyến sữa.
• Có thể chườm ấm khoảng 5 phút để các ống dẫn sữa giãn nở tốt hơn.

Bước 3: Thực hiện nặn sữa non

• Đặt ngón cái ở phía trên và ngón trỏ ở phía dưới quầng vú khoảng cách với đầu ti từ 2–3cm
• Ấn nhẹ nhàng các ngón tay hướng vào trong lồng ngực, sau đó kéo ra ngoài và thả lỏng.
• Lặp lại động tác nhịp nhàng, tránh bóp mạnh gây đau hoặc tổn thương đầu ti.
• Khi thấy những giọt sữa non đầu tiên chảy ra, hứng trực tiếp vào lọ hoặc túi trữ sữa.

Bước 4: Thu và bảo quản sữa non

• Mỗi lần nặn chỉ nên kéo dài 5–10 phút cho mỗi bên ngực
• Lượng sữa thu được thường không nhiều chỉ khoảng vài ml nhưng cực kỳ giàu dinh dưỡng.
• Ghi nhãn ngày giờ vắt sữa, sau đó bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh. Khi bé chào đời, sữa được rã đông và sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.

Lưu ý khi thực hiện:

• Nếu trong quá trình nặn mẹ thấy bụng gò cứng, đau bụng hoặc ra máu, cần dừng ngay và đi khám.
• Không nên lạm dụng, bởi nặn sữa quá nhiều có thể gây mất cân bằng nội tiết và tăng nguy cơ co bóp tử cung.

5. Mách mẹ cách chăm sóc ngực khi có sữa non

Trong thời gian mang thai, đặc biệt từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi, nhiều mẹ bắt đầu thấy sữa non rỉ ra ở đầu ti. Đây là hiện tượng bình thường, cho thấy tuyến sữa đang hoạt động để chuẩn bị cho hành trình nuôi con bằng sữa mẹ sau sinh. Thay vì lo lắng hay tìm cách nặn sữa non, mẹ bầu nên tập trung vào việc chăm sóc ngực đúng cách để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Dưới đây là một số kinh nghiệm chăm sóc ngực khi tiết sữa non:

5.1 Giữ vệ sinh ngực sạch sẽ

• Vệ sinh bầu ngực và đầu ti hàng ngày bằng nước ấm, tránh dùng xà phòng có tính tẩy mạnh vì dễ gây khô và nứt nẻ.
• Nếu sữa non rỉ ra, hãy dùng khăn bông mềm thấm nhẹ, tuyệt đối không chà xát mạnh làm tổn thương da.
• Có thể sử dụng miếng lót thấm sữa để giữ quần áo khô ráo, hạn chế ẩm ướt gây viêm nhiễm.

5.2 Chọn áo ngực phù hợp

• Nên dùng áo ngực bầu bằng cotton thoáng khí, có độ nâng đỡ tốt nhưng không quá chật để tránh đè ép lên tuyến sữa.
• Thay áo thường xuyên, giữ ngực luôn khô thoáng, ngăn ngừa nấm mốc và vi khuẩn.

5.3 Massage và dưỡng ẩm nhẹ nhàng

• Mẹ có thể massage ngực nhẹ nhàng bằng tay sạch hoặc dầu dưỡng an toàn (dầu dừa, dầu oliu, kem dưỡng dành riêng cho bà bầu).
• Massage giúp lưu thông máu, giảm căng tức ngực và hỗ trợ tuyến sữa hoạt động tốt sau sinh.
• Thoa kem dưỡng ẩm để ngừa rạn da và nứt đầu ti, giúp quá trình cho bé bú sau này dễ dàng hơn.

5.4 Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ

• Chế độ ăn uống hợp lý giúp ngực phát triển khỏe mạnh và sữa non tiết ra chất lượng hơn.
• Tăng cường thực phẩm giàu vitamin A, C, D, E, canxi và kẽm, đồng thời uống đủ nước mỗi ngày.
• Hạn chế cà phê, rượu, đồ uống có cồn hoặc chất kích thích vì có thể ảnh hưởng đến tuyến sữa.

 5.5 Khi nào cần đi khám bác sĩ?

• Nếu sữa non có màu bất thường như nâu, hồng và có lẫn máu
• Đầu ti chảy dịch kèm mùi khó chịu hoặc đau rát kéo dài
• Ngực sưng đỏ, nóng, đau – dấu hiệu có thể liên quan đến viêm tuyến vú hoặc bệnh lý tuyến sữa.

6. Các câu hỏi liên quan khi mẹ bầu ra sữa non

6.1 Ra sữa non màu trắng trong khi không mang thai có sao không?

Câu trả lời: Hiện tượng ra sữa non màu trắng trong khi không mang thai có thể xuất phát từ việc thay đổi nội tiết, tác dụng phụ của thuốc hoặc rối loạn tuyến yên. Dù nguyên nhân nào, đây đều là dấu hiệu bất thường, mẹ nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

6.2 Có mất sữa nếu sữa non chảy ra trong thai kỳ không?

Câu trả lời: Không. Việc sữa non rỉ ra khi mang thai hoàn toàn bình thường và không ảnh hưởng đến lượng sữa sau sinh. Tuy nhiên, nếu sữa chảy quá nhiều khiến mẹ khó chịu, mẹ có thể dùng miếng lót thấm sữa để giữ vệ sinh, tránh nhiễm khuẩn.

6.3 Sữa non có lợi ích gì cho trẻ sơ sinh?

Câu trả lời: Sữa non không chỉ là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo mà còn là “lá chắn miễn dịch tự nhiên” giúp bé khỏe mạnh ngay từ những ngày đầu tiên sau khi chào đời. Bởi trong sữa non chứa nhiều kháng thể và chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ bé khỏi vi khuẩn, virus. Ngoài ra, sữa non còn giúp bé dễ đi phân su, hỗ trợ tiêu hóa và phát triển não bộ trong những ngày đầu đời.

Mặc dù, sữa non là nguồn dinh dưỡng quý giá cho con nhưng việc có nên nặn sữa non khi mang thai hay không còn tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của mẹ và chỉ định từ bác sĩ, mẹ không nên tự ý thực hiện. Thay vì lo lắng hay tự ý làm, mẹ nên chăm sóc ngực đúng cách và chuẩn bị tinh thần thật tốt để cho bé bú trực tiếp sau khi chào đời. Hy vọng, các thông tin Moaz BéBé chia sẻ phía trên thực sự hữu ích với mẹ. Đừng quên, theo dõi Moaz BéBé thường xuyên để cập nhật các kiến thức mới nhất nhé!