Con so thường sinh sớm hay muộn? Dấu hiệu sắp sinh con so
Mang thai lần đầu, chắc hẳn mẹ đã nghe không ít lời từ các bà các mẹ về việc sinh sớm hay sinh muộn rồi đúng không. Mọi người hay nói “Con so thường sinh sớm lắm đó!” Vậy thực hư chuyện này ra sao, con so thường sinh sớm hay muộn? Moaz BéBé hiểu cảm giác hồi hộp, vừa háo hức, vừa bồn chồn ấy nên hôm nay hãy cùng Moaz BéBé tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé
1. Con so là gì? Vì sao chuyện con so sinh sớm hay muộn lại được quan tâm?
Con so được hiểu đơn giản là em bé đầu tiên mẹ sinh ra tức là lần mang thai và sinh nở đầu tiên của người phụ nữ.
Khi càng gần đến ngày sinh, mẹ sẽ nghe nhiều người hỏi “Sinh chưa?”, “Bao giờ tới ngày dự sinh?”… Chính những câu hỏi quan tâm này đôi khi lại khiến mẹ càng hồi hộp mong ngóng ngày con yêu chào đời hơn. Nhưng thực tế, việc sinh con so sớm hay muộn từ 1–7 ngày so với ngày dự sinh là hoàn toàn bình thường nên mẹ cũng không nên quá lo lắng.
2. Con so thường sinh sớm hay muộn?
Thông thường, con so thường sinh sớm hơn ngày dự sinh từ 7–10 ngày so với con rạ. Tuy nhiên, thời gian sinh còn tùy thuộc vào cơ địa của từng mẹ bầu. Thai kỳ được xem là đủ tháng khi bé được từ 38–40 tuần, dù là con so hay con rạ. Một số trường hợp mẹ có thể sinh sớm ở tuần 36 hoặc muộn đến tuần 42, nhưng vẫn trong giới hạn an toàn.
So với con rạ, quá trình sinh con so thường kéo dài và khó khăn hơn do cổ tử cung chưa từng giãn nở, cơn gò chuyển dạ yếu hơn và lâu mở hơn. Trung bình, mẹ sinh con so mất khoảng 16–24 giờ chuyển dạ, trong khi sinh con rạ chỉ khoảng 8–12 giờ.
Con so thường sinh sớm hơn ngày dự sinh, nhưng thời gian chuyển dạ lại lâu hơn. Mẹ nên theo dõi dấu hiệu chuyển dạ như đau bụng đều, bung nút nhầy hoặc vỡ ối, và tái khám đúng hẹn để bác sĩ theo dõi, giúp quá trình sinh nở an toàn.
3. Vì sao con so thường sinh sớm hơn dự kiến?
Con so thường sinh sớm hơn dự kiến do nhiều yếu tố như cơ địa người mẹ, độ rắn chắc của cổ tử cung, hay việc thiếu kinh nghiệm trong quá trình chuyển dạ. Ở lần sinh đầu, cổ tử cung mở chậm hơn, tầng sinh môn chưa quen với việc giãn nở, khiến thời gian chuyển dạ kéo dài. Tuy nhiên, việc sinh sớm hơn ngày dự sinh vài tuần vẫn được xem là bình thường đối với con so.
Các yếu tố ảnh hưởng đến việc con so sinh sớm hơn dự kiến như:
- Cơ địa người mẹ: Mỗi mẹ bầu có thể trạng và phản ứng khác nhau trong thai kỳ. Những mẹ có cơ địa nhạy cảm, tử cung dễ kích thích có thể xuất hiện cơn gò sớm, dẫn đến sinh trước ngày dự sinh.
- Tác động từ nội tiết tố: Sự thay đổi nội tiết, đặc biệt là hormone oxytocin tăng cao, có thể kích thích tử cung co bóp sớm hơn bình thường.
- Tình trạng sức khỏe của mẹ: Một số vấn đề như tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ, nhiễm trùng, hở eo cổ tử cung hoặc thiếu dinh dưỡng có thể khiến mẹ sinh sớm hơn dự kiến.
- Tâm lý và lối sống: Căng thẳng, lo âu kéo dài, làm việc quá sức, ngủ nghỉ không điều độ hoặc vận động mạnh cũng làm tăng nguy cơ sinh sớm.
- Yếu tố môi trường bên ngoài: Thời tiết thay đổi đột ngột, ô nhiễm hoặc tiếp xúc với tiếng ồn, khói bụi… cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tử cung và kích thích sinh sớm.
- Nhìn chung, việc con so sinh sớm hơn dự kiến thường chịu tác động từ nhiều yếu tố kết hợp giữa sức khỏe, tâm lý và môi trường, nên mẹ bầu cần chú ý chăm sóc toàn diện để thai kỳ diễn ra an toàn.
Ngoài ra, trong thực tế cũng có nhiều trường hợp mẹ sinh con so sớm hơn ngày dự sinh, thường là do:
- Mẹ vận động nhiều, đi lại quá sức hoặc làm việc nặng.
- Căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ khiến cơ thể kích thích co bóp sớm.
- Mẹ có cơ địa tử cung nhạy cảm, hoặc mang thai đôi, đa ối…
4. Yếu tố ảnh hưởng đến việc con so sinh sớm hay muộn
Mỗi mẹ bầu có một hành trình mang thai riêng nên chuyện sinh con so sớm hay muộn không phải ai cũng giống nhau. Vì thời điểm sinh còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố:
4.1 Cơ địa và sức khỏe của mẹ bầu
Đây được xem là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất đến thời điểm sinh con so. Nếu mẹ có cổ tử cung mềm, khung chậu rộng, cơ thể khỏe mạnh thì quá trình mở cổ tử cung dễ dàng hơn, bé có thể ra sớm hơn dự kiến.
Ngược lại, nếu cổ tử cung cứng, khung chậu hẹp, cơ thể nhỏ nhắn hoặc cơ sàn chậu yếu, thì cần nhiều thời gian hơn để mở và giãn nở, nên mẹ thường sinh muộn hơn.
4.2 Yếu tố di truyền
Có thể mẹ không ngờ, nhưng gen di truyền từ mẹ ruột hoặc chị gái cũng ảnh hưởng đến thời điểm sinh. Nếu mẹ, chị hoặc bà ngoại của mẹ từng có xu hướng sinh sớm hoặc muộn, khả năng mẹ cũng sẽ tương tự.
4.3 Hormone nội tiết
Hormone progesterone, estrogen và đặc biệt là oxytocin đóng vai trò quan trọng trong việc khởi phát chuyển dạ. Khi progesterone giảm và oxytocin tăng, tử cung bắt đầu co bóp quá trình chuyển dạ sẽ xảy ra. Tuy nhiên, nếu hormone này chưa đạt mức cần thiết, dù đã đến ngày dự sinh, bé vẫn không có dấu hiệu chuyển da. Một số mẹ có sự thay đổi hormone chậm hơn, nên sinh muộn hơn 5–7 ngày là điều hoàn toàn bình thường
4.4 Chế độ ăn uống, vận động
Mẹ ăn uống đầy đủ, uống nước nhiều, đi bộ nhẹ mỗi ngày tử cung co bóp đều, cổ tử cung mềm nhanh, cải thiện lưu thông máu, giúp bé xoay đầu đúng vị trí, kích thích quá trình chuyển dạ diễn ra sớm. Ngược lại, nằm quá nhiều, lười vận động mẹ sẽ dễ sinh muộn hơn.
5. Dấu hiệu sắp sinh con so
Lần đầu làm mẹ, không ít người tự hỏi:
“Không biết khi nào mình sắp sinh nhỉ?”
“Đau bụng thế này có phải chuyển dạ chưa?”
“Lỡ đang ngủ mà vỡ ối thì sao?”
Moaz BéBé hiểu cảm giác vừa háo hức, vừa lo lắng đó của mẹ.
Thật ra, trước khi con so chào đời, cơ thể mẹ sẽ có những báo hiệu rất rõ ràng. Chỉ cần mẹ tinh ý một chút, là sẽ dễ dàng nhận ra. Dưới đây là 7 dấu hiệu sắp sinh con so phổ biến nhất, dù mẹ sinh sớm hay muộn thì cũng sẽ gặp ít nhất 2–3 dấu hiệu dưới đây:
5.1 Bụng bầu tụt thấp
Khoảng 1–2 tuần trước sinh, mẹ sẽ thấy bụng mình tụt xuống rõ rệt. Nguyên nhân là đầu bé đã lọt vào khung chậu để chuẩn bị cho hành trình chào đời. Khi ấy, mẹ sẽ thấy cơ thể mình cũng có những thay đổi rõ rệt như:
- Dễ thở hơn, vì bé không còn chèn lên phổi.
- Đi tiểu nhiều hơn, vì đầu bé tỳ xuống bàng quang.
- Cảm giác nặng vùng bụng dưới, thậm chí hơi đau mỏi vùng xương chậu.
5.2 Ra dịch nhầy hồng hoặc nâu
Trong suốt thai kỳ, cổ tử cung mẹ được bịt kín bằng một nút nhầy đặc, có tác dụng bảo vệ thai nhi khỏi vi khuẩn. Khi cổ tử cung bắt đầu mở, nút nhầy này sẽ bong ra, tạo thành dịch nhầy màu hồng hoặc nâu nhạt. Mẹ có thể thấy dịch nhầy ra một lần hoặc rỉ ra trong vài ngày.
5.3 Xuất hiện các cơn gò tử cung
Cơn gò tử cung là dấu hiệu quan trọng nhất báo hiệu mẹ sắp sinh. Tuy nhiên, mẹ cần phân biệt cơn gò giả nhằm giúp cơ thể tập dược trước cho quá trình chuyển dạ và cơn gò thật:
- Cơn gò tử cung giả: Xuất hiện không đều, đau nhẹ, thường mất đi khi mẹ nghỉ ngơi hoặc tắm nước ấm.
- Cơn gò tử cung thật: Đau đều, mạnh, dồn dập, cứ 5–10 phút/lần và ngày càng tăng – lúc này mẹ nên vào viện ngay vì có thể đang chuyển dạ thật!
>> Xem thêm: Cơn gò chuyển dạ là gì? Cơn gò chuyển dạ bao nhiêu phút 1 lần?
5.4 Rỉ ối hoặc vỡ ối
Đây là dấu hiệu chắc chắn nhất thông báo mẹ sắp sinh. Nước ối là môi trường bao quanh, bảo vệ bé yêu trong suốt thai kỳ. Khi màng ối bị rách, nước ối sẽ chảy ra hay còn gọi là vỡ ối.
- Nếu mẹ cảm thấy nước ấm chảy ào ào, không thể kiểm soát, đó là vỡ ối hoàn toàn, cần đến viện ngay lập tức!
- Nếu chỉ rỉ ối, nước ra 1 chút và dai dẳng, không mùi khai như nước tiểu cũng cần tới bệnh viện kiểm tra ngay vì lúc này bé đã không còn lớp màng bảo vệ hoàn chỉnh.
5.5 Sụt cân nhẹ, người nhẹ nhõm lạ thường
Trước sinh 1–2 ngày, mẹ có thể thấy cân nặng giảm khoảng 0,5 – 1kg dù vẫn ăn uống bình thường. Nguyên nhân là cơ thể bắt đầu đào thải lượng nước thừa, chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Ngoài ra, nhiều mẹ còn cảm thấy người nhẹ nhõm, thư thái, bớt nặng nề, dù bụng vẫn to.
5.6 Ăn ít đi, mệt mỏi, dễ cáu
Giai đoạn cuối thai kỳ, hormone thay đổi khiến mẹ dễ mệt mỏi, mất ngủ, ăn không ngon. Một số mẹ còn thấy bụng cồn cào, đau tức vùng thắt lưng hoặc vùng bụng dưới.
5.7 Muốn dọn dẹp, sắp xếp mọi thứ
Nhiều mẹ con so kể lại rằng vài ngày trước sinh, tự nhiên có cảm giác muốn lau dọn nhà, giặt đồ cho bé, sắp vali sinh, dù cơ thể đã rất nặng nề. Các chuyên gia gọi đây là “bản năng làm tổ” là dấu hiệu tự nhiên khi hormone sinh sản tăng cao, khiến mẹ cảm thấy muốn chuẩn bị đón con
6. Mẹ nên làm gì khi con so sinh sớm hoặc muộn hơn dự kiến?
6.1 Mẹ sinh con so sớm hơn dự kiến
Đối với trường hợp này, mẹ bầu cũng không nên quá lo lắng mà hãy:
- Giữ bình tĩnh, quan sát tần suất cơn đau.
- Chuẩn bị giỏ đồ sinh ngay từ tuần 35 để không bị thụ động khi cần đến bệnh viện gấp
- Nếu thấy rỉ ối, đau bụng tăng dần, hoặc ra máu hãy đến viện ngay.
6.2 Mẹ sinh con so muộn hơn dự kiến
Trường hợp con so sinh muộn hơn dự kiến, nếu quá 40 tuần mà chưa có dấu hiệu chuyển dạ, mẹ nên đi khám 2–3 ngày/lần để bác sĩ kiểm tra: lượng nước ối, nhịp tim thai, độ trưởng thành của nhau thai, mức độ mở cổ tử cung,… Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kích sinh để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Ngoài ra, trong thời gian chờ sinh, mẹ có thể: Đi bộ nhẹ mỗi ngày 20–30 phút, nghe nhạc thư giãn, tập thở sâu để kích thích oxytocin tự nhiên.
7. Giải đáp nhanh câu hỏi liên quan con so sinh sớm hay muộn
7.1 Con so sinh sớm có nguy hiểm không?
Câu trả lời là không. Nếu sinh từ tuần 37 trở lên, bé đã được xem là đủ tháng là hoàn toàn bình thường. Chỉ khi sinh trước 37 tuần mới được gọi là sinh non, khi đó bé cần bác sĩ hỗ trợ theo dõi sát sao.
>> Xem thêm: Mẹo dân gian giúp chuyển dạ nhanh – mẹ tròn con vuông
7.2 Con so sinh muộn có sao không?
Nếu sau 41 tuần mà bé vẫn chưa chào đời, mẹ cần được theo dõi kỹ hơn vì lúc này nguy cơ thiếu ối, suy thai là rất cao.
7.3 Làm sao phân biệt cơn đau sinh thật và đau giả?
Dưới đây là cách phân biệt
- Cơn đau thực sự: cơn đau đều, mạnh, tăng dần, không giảm dù mẹ đổi tư thế.
- Cơn đau giả: cơn đau nhẹ, ngắt quãng, biến mất khi mẹ nghỉ ngơi hoặc tắm ấm.
“Con so thường sinh sớm hay muộn?” qua các thông tin Moaz BéBé chia sẻ phía trên chắc mẹ cũng đã có câu trả lời. Dù bé đến sớm hay muộn, điều quan trọng nhất vẫn là mẹ giữ được sức khỏe, tinh thần thoải mái, và niềm vui trong suốt thai kỳ. Hãy nhớ rằng, mỗi bé có một kế hoạch riêng để gặp mẹ, mẹ chỉ cần tin tưởng và chuẩn bị thật tốt thôi!
Bài viết tham khảo: