Đau dạ con là gì? Mẹo dân gian chữa đau dạ con sau sinh hiệu quả

Sau khi sinh, dù là sinh thường hay sinh mổ cơ thể người mẹ cũng phải trải qua nhiều thay đổi để hồi phục, trong đó đau dạ con là triệu chứng thường gặp nhưng lại khiến nhiều người lo lắng. Bởi đau dạ con nếu không được điều trị kịp thời không chỉ khiến sản phụ bị đau đớn kéo dài, ảnh hưởng tới việc nuôi con mà còn có nguy cơ để lại biến chứng hậu sản. Vậy đau dạ con là gì? Tại sao sau sinh lại bị đau dạ con?Bài viết dưới đây của Moaz BéBé sẽ giúp bạn hiểu rõ các vấn đề liên quan đến đau dạ con như: nguyên nhân, thời gian khỏi, cách điều trị cũng như mẹo dân gian chữa đau dạ con sau sinh hiệu quả, mời bạn cùng tham khảo

1. Tìm hiểu tình trạng đau dạ con là gì?

Đau dạ con hay còn gọi là đau co hồi tử cung đây là những cơn co bóp tự nhiên của tử cung sau khi sinh nhằm mục đích giúp tử cung co lại về kích thước ban đầu, tống sản dịch ra ngoài và cầm máu sau sinh. Những cơn đau này thường xuất hiện trong vài ngày đầu sau sinh và đặc biệt rõ rệt ở những mẹ sinh con lần thứ hai trở đi.

Những cơn đau dạ con thường xuất hiện rõ rệt nhất trong 1–2 ngày đầu sau sinh, sau đó giảm dần nhưng có thể kéo dài 2–3 ngày hoặc hơn, tùy cơ địa mỗi mẹ. Hiện tượng này xuất hiện ở cả sản phụ sinh thường lẫn sinh mổ, thường khiến mẹ cảm thấy mệt mỏi và đôi khi còn được ví như cơn đau đẻ lần thứ hai.

2. Nguyên nhân mẹ sau sinh bị đau dạ con

Đau dạ con là phản xạ bình thường của cơ thể mẹ sau sinh xuất phát từ việc tử cung co bóp để:

2.1 Trở lại kích thước ban đầu

Trong suốt thai kỳ, tử cung của mẹ đã giãn nở gấp nhiều lần để nuôi dưỡng và bảo vệ thai nhi. Sau khi sinh, tử cung cần co hồi lại về kích thước bình thường, quá trình này diễn ra thông qua những cơn co thắt. Chính sự co bóp mạnh mẽ này gây ra cảm giác đau dạ con mà mẹ cảm nhận được rõ ràng nhất trong những ngày đầu sau sinh.

2.2 Tống sản dịch ra ngoài

Sau khi em bé chào đời, trong buồng tử cung vẫn còn sản dịch bao gồm máu, dịch nhầy, niêm mạc bong tróc. Để tránh nhiễm trùng và giúp cơ thể hồi phục nhanh tử cung buộc phải co bóp để đẩy các sản dịch này ra ngoài. Và đây là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến mẹ bị đau dạ con, đặc biệt là với trường hợp sản dịch nhiều và chảy ra mạnh các cơn đau càng diễn ra với mức độ mạnh hơn.

2.3 Ngăn ngừa băng huyết sau sinh

Đau dạ con còn là cơ chế tự nhiên giúp tử cung cầm máu. Khi nhau thai bong ra, những mạch máu trong buồng tử cung bị hở. Nhờ sự co thắt của tử cung, các mạch máu này được siết chặt lại, vì thế mà có thể hạn chế được tình trạng băng huyết sau sinh. Tuy nhiên, quá trình co siết này lại gây ra những cơn đau khó chịu, giống như đau bụng kinh nhưng mức độ sẽ mạnh hơn.

2.4 Ảnh hưởng của hormone oxytocin khi cho con bú

Một nguyên nhân khác khiến cơn đau dạ con xuất hiện nhiều hơn là khi mẹ cho bé bú. Lúc này, cơ thể tiết ra hormone oxytocin, đây là loại hormone vừa kích thích tiết sữa, vừa kích thích tử cung co bóp. Nhờ thế mà tử cung hồi phục nhanh hơn nhưng đồng thời mẹ cũng cảm nhận rõ hơn những cơn đau dạ con dữ dội hơn, đặc biệt ở những ngày đầu sau sinh.

2.5 Sinh con lần thứ hai trở đi

Nhiều mẹ nhận thấy rằng sinh con lần thứ hai, thứ ba… thì cơn đau dạ con lại càng mạnh và kéo dài hơn so với lần đầu. Nguyên nhân là do tử cung đã trải qua nhiều lần giãn nở, khả năng đàn hồi kém hơn, nên cần co bóp mạnh hơn để trở lại trạng thái ban đầu. Chính sự co bóp này khiến những cơn đau sau sinh ngày càng rõ rệt.

3. Đau dạ con bao lâu thì khỏi?

Sau khi sinh, nhiều mẹ thường lo lắng không biết những cơn đau dạ con sẽ kéo dài bao lâu và khi nào thì chấm dứt. Thông thường, thời gian đau dạ con có thể khác nhau ở mỗi mẹ, tùy vào phương pháp sinh và cơ địa:

3.1 Đau dạ con sau sinh thường bao lâu thì hết?

Nếu mẹ sinh thường quá trình hồi phục của tử cung diễn ra nhanh hơn so với sinh mổ. Thông thường, những cơn đau dạ con thường xuất hiện rõ rệt trong 3 – 5 ngày đầu sau sinh và giảm dần trong khoảng 7 – 10 ngày tiếp theo. Tầm sau khoảng 2 tuần, đa phần cơn đau dạ con sẽ biến mất, tử cung co hồi tốt, sản dịch ra ít và loãng dần. Tuy nhiên, ở những mẹ sinh con thứ hai trở đi, cảm giác đau dạ con có thể kéo dài lâu hơn, thường khoảng 10 – 14 ngày do tử cung cần nhiều thời gian để co thắt lại về trạng thái ban đầu.

>> Xem thêm: Sa tử cung là gì? Cách nhận biết sa tử cung bằng tay

3.2 Sau sinh mổ bao lâu thì hết đau dạ con?

Với mẹ sinh mổ, cơn đau dạ con thường kéo dài và khó chịu hơn so với sinh thường. Nguyên nhân là ngoài đau do tử cung co hồi, mẹ còn chịu thêm vết mổ ở thành bụng. Trung bình, đau dạ con sau sinh mổ có thể kéo dài từ 10 – 14 ngày, thậm chí tới 3 – 4 tuần trong một số trường hợp hồi phục chậm.

Bên cạnh đó, việc vận động, chăm sóc vết mổ, hay cho con bú cũng khiến cơn đau xuất hiện dữ dội hơn. Đặc biệt, mẹ sinh mổ lần 2 trở đi thường đau nhiều và lâu hơn do tử cung kém đàn hồi, dễ co bóp mạnh hơn để tống sản dịch.

4. Cách khắc phục tình trạng đau dạ con an toàn, hiệu quả

Đau dạ con là hiện tượng sinh lý tự nhiên, nhưng nếu cơn đau kéo dài hoặc dữ dội, mẹ cần áp dụng các biện pháp giảm đau và hỗ trợ hồi phục. Dưới đây là một số cách điều trị đau dạ con: (Tham khảo)

4.1 Chườm ấm vùng bụng dưới

Dùng túi chườm nước ấm hoặc khăn nóng đặt lên bụng dưới trong 15 – 20 phút. Nhiệt độ ấm giúp các cơ tử cung thư giãn, lưu thông khí huyết, từ đó giảm co thắt và giảm đau hiệu quả.

4.2 Massage nhẹ nhàng vùng bụng

Dùng tay xoa tròn vùng bụng dưới theo chiều kim đồng hồ, lực vừa phải là cách tốt nhất để giúp tử cung co hồi đúng hướng, đẩy sản dịch ra ngoài dễ dàng hơn và làm cơn đau dịu đi.

4.3 Nên vận động nhẹ nhàng

Mẹ sau sinh cần đi lại chậm rãi, tập các bài thở sâu hoặc yoga sau sinh để máu huyết lưu thông, hạn chế ứ đọng sản dịch. Mẹ bỉm tuyệt đối tránh nằm quá lâu hoặc vận động mạnh.

4.4 Cho con bú thường xuyên

Khi bé bú, cơ thể mẹ tiết oxytocin, đây là hormone giúp hỗ trợ tử cung co bóp hiệu quả hơn. Dù có thể làm cơn đau diễn ra mạnh mẽ hơn nhưng đây là cách tự nhiên giúp quá trình hồi phục nhanh hơn và giảm thời gian đau dạ con.

4.5 Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt

Chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc giảm đau và hồi phục. Mẹ sau sinh có thể uống nhiều nước ấm để hỗ trợ đào thải sản dịch, tránh táo bón. Cùng với đó là ăn nhiều các loại thực phẩm giàu sắt, canxi, protein và vitamin như: rau xanh, thịt nạc, cá, sữa, trứng để tăng sức đề kháng, ngăn nguy cơ thiếu máu sau sinh. Đặc biệt, hãy hạn chế đồ lạnh, đồ cay nóng, nước ngọt có gas vì có thể làm cơn đau dạ con trở nên nặng nề hơn.

4.6 Sử dụng thuốc hỗ trợ theo chỉ định của bác sĩ

Trong trường hợp cơn đau dữ dội, ảnh hưởng đến sinh hoạt, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc an toàn cho mẹ sau sinh như: thuốc giảm đau, thuốc co hồi tử cung, thuốc kháng sinh,….

5. Mẹo dân gian giúp giảm đau dạ con hiệu quả

Ngoài y khoa hiện đại, trong dân gian cũng đã truyền tai nhau nhiều mẹo giúp giảm đau sau sinh an toàn như:

• Uống nước ích mẫu: Ích mẫu là loại thảo dược nổi tiếng trong Đông y, có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, thúc đẩy tử cung co bóp và tống sản dịch ra ngoài. Sau sinh, nhiều mẹ sử dụng nước sắc ích mẫu để giảm đau bụng, ngừa ứ sản dịch.
• Uống nước ngải cứu: Ngải cứu có tính ấm, giúp hoạt huyết, giảm đau và giữ ấm cơ thể, đặc biệt phù hợp với mẹ sau sinh thường xuyên cảm thấy lạnh bụng, đau bụng dưới.
• Chườm muối rang hoặc gừng rang: Đây là mẹo dân gian phổ biến giúp giảm đau và làm ấm vùng bụng dưới hiệu quả. Bởi hơi nóng thấm sâu giúp tử cung giãn cơ, giảm co thắt và làm tan khí hàn trong cơ thể
• Gừng rang: Gừng có tính cay ấm, kháng viêm tự nhiên, giúp máu huyết lưu thông có tác dụng rất tốt trong việc giảm co thắt tử cung.
• Uống nước lá vối hoặc trà gừng: Đây là hai loại nước uống hỗ trợ tiêu hóa, thanh nhiệt và kháng khuẩn. Sau sinh, uống nước lá vối giúp cơ thể sạch sẽ, giảm viêm nhiễm và thúc đẩy sản dịch ra ngoài. Còn gừng giúp làm ấm cơ thể, giảm co thắt tử cung và hạn chế tình trạng lạnh bụng.
• Ăn canh rau ngót: Theo Đông y, rau ngót có tác dụng sát trùng, lợi tiểu và làm sạch tử cung. Sau sinh, nhiều mẹ được khuyên ăn canh rau ngót nấu thịt nạc hoặc tôm để vừa bổ dưỡng, vừa giúp tống hết sản dịch, từ đó làm giảm đau dạ con.
• Uống nước nghệ mật ong: Nghệ có hoạt chất curcumin giúp kháng viêm, giảm đau, tái tạo niêm mạc tử cung. Khi kết hợp với mật ong, thức uống này vừa lành tính vừa giúp hồi phục nhanh, lại bổ máu cho mẹ sau sinh.
• Uống nước lá tía tô: Tía tô có tính ấm, giúp giải cảm, lưu thông khí huyết. Một số mẹ sau sinh uống nước tía tô sắc để giảm co thắt tử cung và bớt đau bụng.
• Uống nước rau má: Rau má có tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc, đồng thời làm lành nhanh vết thương. Mẹ có thể ép nước rau má uống loãng, vừa giảm đau vừa đẹp da.

>> Xem thêm: Ngứa vết mổ sau sinh: Nguyên nhân & cách xử lý

Tóm lại, đọc đến đây có lẽ bạn đã giải đáp được các thắc mắc: đau dạ con là gì? Đau dạ con sau sinh bao lâu thì hết? Cũng như biết được cách điều trị, các mẹo dân gian giúp giảm đau dạ con hiệu quả rồi đúng không? Hy vọng Moaz BéBé đã giúp mẹ có thêm kiến thức, kinh nghiệm giúp chăm sóc bản thân tốt hơn. Đừng quên theo dõi Moaz BéBé thường xuyên để cập nhật các kiến thức hay, hữu ích mới nhất nhé!