7 dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức khiến bé thấp còi, nhẹ cân
Sữa công thức được xem là giải pháp hữu hiệu giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho trẻ khôn lớn khỏe mạnh. Tuy nhiên, không phải loại sữa công thức nào cũng phù hợp với hệ tiêu hóa non nớt của trẻ. Một số trẻ uống sữa công thức thường gặp các vấn đề về sức khỏe như: chướng bụng, đi ngoài, nôn trớ, da nổi mẩn đỏ,… bé bị chững cân, thấp còi khiến bố mẹ lo lắng. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do trẻ không hợp sữa công thức. Dưới đây, Moaz BéBé xin chia sẻ một số dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức phổ biến mẹ nên biết để có phương án xử lý kịp thời.
1. Các dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức
Trẻ không hợp sữa công thức có thể gặp phải một số dấu hiệu và triệu chứng sau:
1.1 Bé hay bị ọc/nôn trớ mỗi khi uống sữa
Mỗi lần uống sữa bé hay bị ọc/ nôn trớ cũng là dấu hiệu bé không hợp với sữa công thức đang uống. Hiện tượng bị ọc/nôn trớ được hiểu đơn giản là cách cơ thể tống các thành phần khiến bé khó chịu ra bên ngoài.
1.2 Bé bị chướng bụng, tiêu chảy hoặc táo bón
Đây là hai tình trạng phổ biến mà nhiều trẻ gặp phải khi uống sữa công thức không hợp với cơ thể.
- Trẻ bị tiêu chảy: Sau khi uống sữa lần đầu tiên hoặc sau 2,3 lần bé có hiện tượng chướng bụng, xì hơi nhiều, đi ngoài nhiều lần (có thể tới 7 lần/ngày) phân dạng lỏng, có bọt và mùi khó chịu.
- Trẻ bị táo bón: Bé khó đi nặng, phân cứng, số lần đi ngoài ít chỉ khoảng 2 -3 lần/tuần. Nhiều bé bị táo bón nặng trong phân có lẫn máu.
1.3 Bé thường xuyên quấy khóc, cáu gắt
Trước hoặc sau khi bé uống sữa, con tỏ thái độ không thích và quấy khóc. Nguyên nhân có thể là sau khi uống sữa bụng con xuất hiện những cơn đau khiến con cảm thấy khó chịu, cáu gắt. Từ đó sẽ chán ăn và không muốn uống cữ sữa tiếp theo.
1.4 Bé đi ngoài phân có màu lạ
Theo dõi phân của bé, nếu phân chuyển sang màu đen, đỏ, xanh lá,… khác với màu thường ngày bố mẹ cần đưa bé đi khám bác sỹ ngay. Do đây là dấu hiệu cho thấy trẻ không hợp sữa công thức ở mức độ nặng.
1.5 Bị nổi mẩn đỏ, bị phát ban
Một trong những dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức dễ thấy nhất là bé bị phát ban, nổi mẩn đỏ ở các vị trí như: miệng, mặt, tay, chân,… Các vết đỏ này thường xuất hiện trên da nhỏ li ti khiến bé bị ngứa ngáy, khó chịu.
1.6 Bé bị chững cân hoặc sụt cân
Hầu hết, cân nặng của các bé sơ sinh trong giai đoạn từ 6 – 12 tháng tuổi sẽ tăng gấp 2 hoặc gấp 3 lần so với lúc sơ sinh. Nhưng sau khi uống sữa công thức một thời gian, bé uống đúng cữ, đúng liều lượng, cơ thể ít hoặc không xuất hiện các dấu hiệu trên nhưng không tăng cân. Đây cũng được xem là dấu hiệu sữa công thức đang uống không hợp với cơ thể bé.
Trường hợp bé bị sụt cân, một phần nào đó là do bé ăn uống kém, nôn ói, tiêu chảy quá nhiều lần. Cơ thể không được nhận đủ các chất dinh dưỡng nên khó có thể đạt chuẩn cân nặng.
1.7 Bé xì hơi liên tục
Hiện tượng “xì hơi” liên tục ở trẻ cùng với các triệu chứng nôn, ọc sữa,… nguyên nhân có thể là do bé bị dị ứng với thành phần có trong sữa, đặc biệt là các loại protein nên khi chọn sữa cho bé bố mẹ cần chú ý.
2. Trẻ không hợp sữa công thức nguyên nhân do đâu?
Ở mỗi giai đoạn, trẻ cần nạp một lượng dinh dưỡng nhất định để đáp ứng nhu cầu phát triển cả về thể chất và trí tuệ. Hiện nay, sữa công thức chính là nguồn thực phẩm hoàn hảo giúp bổ sung dinh dưỡng phù hợp nhất cho con. Tuy nhiên, nhiều trẻ sau một thời gian sử dụng lại có dấu hiệu không hợp sữa công thức bởi một số nguyên nhân sau:
2.1 Hệ tiêu hóa yếu, hấp thụ chất dinh dưỡng kém
Đối với các bé từ sơ sinh đến 12 tháng tuổi, hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt nên lượng enzyme tiêu hóa sẽ rất ít, cơ thể bé sẽ khó hấp thu các chất dinh dưỡng. Trong khi đó, sữa công thức chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, khó tiêu nên khi uống sữa bé dễ bị rối loạn tiêu hóa.
2.2 Do cơ địa, di truyền
Hiện nay, nhiều mẹ vẫn luôn nghĩ: “sữa ngoại bao giờ cũng tốt hơn sữa nội hoặc “giá trị dinh dưỡng sữa ngoại cao hơn sữa nội” nên luôn ưu tiên chọn sữa ngoại cho con uống. Tuy nhiên, các loại sữa công thức nước ngoài của Úc, Mỹ,.. được nhà sản xuất nghiên cứu phù hợp với thể trạng trẻ ở quốc gia đó nên hàm lượng dinh dưỡng có phần không phù hợp với trẻ em Việt Nam.
Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng là nguyên nhân khiến trẻ không hợp sữa công thức. Nếu trẻ được sinh ra trong gia đình có bố/mẹ/ông/bà,… bị dị ứng với các loại protein trong thành phần sữa, bé cũng có thể bị dị ứng với thành phần đó với tỉ lệ cao khoảng 50 – 80%
2.3 Do bị dị ứng với một số thành phần của sữa
Sữa công thức được tạo nên từ nhiều thành phần khác nhau và có thể một trong số các thành phần đó không phù hợp với bé. Dị ứng với thành phần của sữa là phản ứng từ hệ thống miễn dịch của cơ thể khi tiếp xúc với chất lạ. Khi trẻ uống sữa công thức, các protein trong thành phần bị nhận diện nhầm là kháng thể gây hại cho cơ thể dẫn đến phản ứng chống lại các protein, cơ thể bé sẽ “biểu tình” bằng những dấu hiệu như nôn/ọc sữa, phát ban, chướng bụng, tiêu chảy,…
2.4 Thành phần sữa công thức chứa đạm biến tính
Đạm biến tính là hiện tượng cấu trúc tự nhiên của chất đạm trong sữa bị phá hủy. Sữa có hiện tượng vón cục khiến bé ăn vào khó tiêu, bụng đầy hơi, chướng bụng và gây táo bón.
3. Cần làm gì khi trẻ có dấu hiệu không hợp sữa công thức?
Khi trẻ có dấu hiệu không hợp sữa công thức, ba mẹ cần thực hiện một số bước sau đây:
3.1 Thay đổi sữa công thức cho bé
Với các bé từ sơ sinh đến 6 tháng tuổi, sữa mẹ là lựa chọn tốt nhất cho con. Trong trường hợp mẹ ít sữa hoặc do điều kiện không cho phép mẹ có thể cho bé dùng kết hợp với sữa công thức. Tuy nhiên, mẹ nên cho bé dùng ở mức độ vừa phải để cơ thể bé thích nghi dần với các thành phần có trong sữa tránh bị dị ứng.
Ngoài ra, khi bé có dấu hiệu không hợp sữa công thức đang uống, mẹ muốn thay sữa cho bé cũng nên nắm được các lưu ý sau:
- Lựa chọn sữa công thức phù hợp với độ tuổi, sở thích của trẻ. Ví dụ: trẻ sơ sinh chọn sữa công thức 1, trẻ lớn hơn chọn sữa công thức loại 2. Bố mẹ nên chọn vị sữa bé thích để kích thích bé ăn ngon hơn và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, thành phần dinh dưỡng trong sữa để lựa chọn sữa công thức phù hợp với độ tuổi của con.
- Chọn sữa chính hãng có nguồn gốc rõ ràng: Hiện tại, sữa bột giả được bán tràn lan trên thị trường, đặc biệt là các loại sữa ngoại nên bố mẹ thông minh cần lựa chọn đơn vị uy tín mua sữa có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
- Không nên đột ngột thay đổi sữa cho con thường xuyên: Trẻ sau một thời gian dài uống một loại sữa công thức, cơ thể đã thích ứng được loại sữa đó nên bố mẹ cần hạn chế thay đổi sữa cho con để tránh làm biến đổi môi trường vi sinh đường ruột, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bé.
3.2 Cách xử lý khi bé bị dị ứng sữa tốt nhất
Nếu xuất hiện các dấu hiệu dị ứng sữa, bố mẹ cần đưa con tới trạm y tế, thăm khám bác sĩ ngay để kiểm tra sức khỏe. Bé có thể được tầm soát dị ứng bằng cách test lấy mẫu da hoặc xét nghiệm máu. Không nên để lâu hoặc tự điều trị tại nhà vì không xử lý kịp thời sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và sức khỏe của bé.
3.3 Đảm bảo vệ sinh bình sữa, pha sữa cho bé đúng cách
Khi pha sữa công thức, việc vệ sinh bình sữa và pha sữa đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc giúp hệ tiêu hóa của con khỏe mạnh và hấp thụ tối đa được các chất dinh dưỡng.
- Vệ sinh bình sữa không phải là rửa qua nước sạch và nhúng lại vào nước sôi. Ba mẹ cần sử dụng các loại dụng cụ vệ sinh bình sữa, nước rửa bình sữa chuyên dụng. Sau đó, ba mẹ cần sử dụng máy tiệt trùng bình sữa để loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn gây hại để an toàn cho sức khỏe của con.
- Pha sữa đúng cách giúp giữ trọn được hàm lượng dinh dưỡng. Mỗi loại sữa sẽ được pha ở một nhiệt độ nước khác nhau, bố mẹ cần đọc kỹ hướng dẫn pha sữa từ nhà sản xuất để thực hiện cho chính xác. Trong trường hợp, gia đình chưa có dụng cụ đo nhiệt độ nước, bố mẹ có thể sử dụng các loại bình đun nước pha sữa thông minh có cài sẵn nhiệt độ theo yêu cầu của Moaz BéBé như: MB002, MB043, MB058, MB070, MB071, MB099… Đây là các sản phẩm thông minh đề cao tính tiện lợi và an toàn cho sức khỏe của bé và các thành viên trong gia đình.
Trên đây là các dấu hiệu trẻ không hợp sữa công thức và các vấn đề liên quan. Hy vọng, đó là các thông tin hữu ích giúp mẹ nuôi con đơn giản, dễ dàng hơn. Đừng quên theo dõi Moaz BéBé thường xuyên để cập nhập các thông tin mới nhất nhé!