Ngôi thai ngược nên mổ ở tuần bao nhiêu?
Trong thai kỳ, ngôi thai đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc quyết định mẹ sinh mổ hay sinh thường. Và một trong những tình huống thường gặp mà hầu hết các mẹ bầu phải sinh mổ đó là ngôi thai ngược. Vậy ngôi thai ngược là gì? Ngôi thai ngược nên mổ ở tuần bao nhiêu? Liệu mẹ có sinh thường được không và có cách nào xoay thai về vị trí thuận lợi? Trong bài dưới đây, Moaz BéBé sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về thai ngôi ngược, mức độ nguy hiểm và các phương án xử lý an toàn. Còn chờ gì nữa, hãy tham khảo ngay nhé!
1. Như thế nào là ngôi thai ngược?
Nhiều mẹ bầu khi biết mình mang ngôi thai ngược cảm thấy vô cùng lo lắng khi nghe thấy những người xung quanh nói “ngôi thai ngược là phải mổ đấy”. Vậy, thai ngôi ngược là gì?
Đây là tình trạng thai nhi nằm trong bụng mẹ nhưng phần mông hoặc chân quay xuống dưới, trong khi đầu lại hướng lên phía trên lồng ngực mẹ. Vị trí này ngược lại hoàn toàn với ngôi thuận, thai ngôi ngược thường xuất hiện ở cuối thai kỳ và chỉ chiếm khoảng 3–4% tổng số ca mang thai. Trong sản khoa, tư thế này được đánh giá là tư thế nguy hiểm gây khó khăn cho việc sinh nở tự nhiên, vì vậy cần được phát hiện sớm để có kế hoạch sinh phù hợp.
2. Ngôi thai ngược có nguy hiểm không?
Đây được xem là một ngôi thai bất thường vì có thể gây khó khăn trong quá trình chuyển dạ và tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho cả mẹ lẫn bé nếu không được theo dõi, xử trí kịp thời.
2.1 Ngôi thai ngược ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bầu như thế nào?
- Làm tăng khả năng sinh khó, kéo dài thời gian chuyển dạ. Điều này khiến mẹ ‘bầu cảm thấy mệt mỏi dẫn đến kiệt sức.
- Nguy cơ phải can thiệp y tế như: sinh mổ, thủ thuật lấy thai cũng cao hơn nhiều so với ngôi đầu.
- Trong trường hợp mẹ cố gắng sinh thường, có thể gặp biến chứng như: rách tầng sinh môn rộng, băng huyết sau sinh hoặc tổn thương đường sinh dục.
2.2 Ngôi thai ngược ảnh hưởng đến thai nhi như thế nào?
Đối với em bé, ngôi thai ngược có thể dẫn đến các mối nguy sau:
- Tiềm ẩn nguy cơ bị sa dây rốn, gây chèn ép, cản trở lưu lượng máu và oxy đến thai nhi, dễ dẫn đến suy thai cấp tính.
- Ngôi thai ngược, nếu sinh thường phần đầu ra sau cùng nên trẻ có thể bị kẹt đầu hậu trong ống sinh, tăng nguy cơ ngạt, chấn thương sọ não, gãy xương đòn hoặc liệt đám rối thần kinh cánh tay. Đây là những tai biến sản khoa rất nguy hiểm nếu không được cấp cứu kịp thời.
3. Dấu hiệu nhận biết sớm thai ngôi ngược
Phát hiện sớm thai ngôi ngược sẽ giúp mẹ bầu có hướng xử lý kịp thời, giảm rủi ro khi sinh nở. Thông thường, bác sĩ sẽ chẩn đoán ngôi thai thông qua thăm khám và siêu âm. Tuy nhiên, mẹ bầu cũng có thể nhận thấy một số dấu hiệu nhận biết sớm thai ngôi ngược dưới đây:
- Vị trí cử động thai bất thường: Nếu em bé nằm ngôi ngược, thai ngôi mông mẹ thường cảm nhận được cử động, đạp mạnh ở phần dưới bụng hoặc vùng gần bàng quang thay vì ở phía trên như bình thường.
- Hình dáng bụng bầu khác lạ: Bụng của mẹ có thể nhọn, không tròn đều như khi bé ở ngôi đầu. Phần bụng trên thường cứng và tròn do đầu em bé ở phía trên, còn phía dưới mềm hơn.
- Cảm giác nặng ở vùng xương sườn: Do đầu bé nằm phía trên, mẹ dễ thấy tức ngực, nặng ở vùng xương sườn hoặc cảm giác khó thở khi bé chèn ép cơ hoành.
- Đau tức vùng hạ vị hoặc bàng quang: Khi mông hoặc chân bé ở phía dưới, mẹ có thể thấy áp lực tăng lên ở vùng khung chậu, đi tiểu nhiều lần hơn.
- Kết quả thăm khám và siêu âm: Đây là cách chính xác nhất. Bác sĩ sẽ dùng tay để xác định vị trí đầu – mông – lưng của thai nhi, kết hợp siêu âm để khẳng định tư thế ngôi thai.
4. Ngôi thai ngược nên mổ ở tuần bao nhiêu?
Khi thai nhi nằm ở tư thế ngôi ngược thì việc sinh thường sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả mẹ và bé. Chính vì vậy, hầu hết các bác sĩ sản khoa đều khuyến khích mẹ bầu nên sinh mổ để đảm bảo an toàn.
>> Xem thêm: Dấu hiệu nhận biết sinh thường hay sinh mổ: Phương pháp nào tốt hơn?
Thông thường, ngôi thai ngược nên mổ ở tuần 38 – 39 của thai kỳ. Đây là thời điểm thích hợp để bé chào đời. Vì ở khoảng thời gian này em bé đã phát triển gần như hoàn thiện, các bộ phận, cơ quan trong cơ thể đủ trưởng thành để thích nghi tốt hơn sau khi chào đời, đồng thời hạn chế được nguy cơ chuyển dạ tự nhiên xảy ra quá sớm.
Ngoài ra, việc chủ động mổ lấy thai ở giai đoạn này còn giúp bác sĩ kiểm soát tốt tình huống, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra nếu mẹ bất ngờ chuyển dạ trong tư thế ngôi ngược.
Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể chỉ định mổ sớm hơn trước tuần 38 nếu phát hiện có bất thường như: nước ối ít, bánh nhau gặp vấn đề, thai có dấu hiệu suy, hoặc mẹ bầu có bệnh lý sản khoa kèm theo. Ngược lại, nếu thai nhi và mẹ đều khỏe mạnh, bác sĩ sẽ cân nhắc chờ đến đúng lịch mổ khoảng tuần 39 để thai nhi đạt mức trưởng thành tốt nhất sẵn sàng thích nghi với môi trường bên ngoài.
5. Các câu hỏi liên quan đến ngôi thai ngược
Ngôi thai ngược có sinh thường được không?
Câu trả lời: Trong một số ít trường hợp, nếu thai nhỏ, ngôi mông đủ điều kiện, và mẹ có khung chậu rộng, bác sĩ có thể cho phép sinh thường. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất thấp và phần lớn trường hợp vẫn khuyến cáo sinh mổ để an toàn cho mẹ và bé.
Có cách xoay ngôi thai ngược không?
Câu trả lời: Có. Hiện nay có hai phương pháp giúp xoay ngôi thai ngược được áp dụng phổ biến đó là:
>> Xem thêm: Ngôi thai đầu hạ vị là gì? Ngôi thuận có phải sinh sớm?
- Xoay ngoài phương pháp này có tên tiếng anh là External Cephalic Version – ECV, cách thức thực hiện như sau: Bác sĩ dùng tay nắn bụng mẹ và từ từ xoay đầu thai xuống dưới. Phương pháp này thường thực hiện vào tuần 36–37 của thai kỳ và cần theo dõi chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi.
- Tập luyện tại nhà: mẹ có thể áp dụng một số động tác như tư thế gối – ngực, nằm nghiêng hoặc bơi lội để khuyến khích thai xoay đầu. Tuy nhiên, hiệu quả còn tùy từng trường hợp nên mẹ bầu cũng không nên quá hy vọng.
Ngôi thai ngược có tự xoay về ngôi thuận không?
Câu trả lời: có thể. Bởi, ở tuần 28–32, nhiều thai ngược vẫn có thể tự xoay về ngôi thuận khi còn nhiều không gian trong tử cung. Tuy nhiên, sau tuần 36, khả năng tự xoay sẽ thấp dần vì thai lớn hơn, không gian chật hẹp, thai nhi khó di chuyển để xoay về ngôi thuận
Như vậy, ngôi thai ngược là một tình huống đặc biệt cần được theo dõi sát sao trong thai kỳ. Việc biết rõ ngôi thai ngược nên mổ ở tuần bao nhiêu sẽ giúp mẹ bầu chuẩn bị tâm lý và sức khỏe tốt nhất cho ca sinh. Hy vọng, các thông tin Moaz BéBé chia sẻ đã giúp mẹ có cái nhìn khái quát về hiểu hơn về ngôi thai ngược để tránh những lo lắng không cần thiết. Bên cạnh đó, mẹ cũng nên trao đổi thường xuyên với bác sĩ, áp dụng các biện pháp xoay thai sớm khi còn cơ hội nhé!
Bài viết tham khảo:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21848-breech-baby
https://www.healthline.com/health/pregnancy/breech-baby