Tiểu đường thai kỳ nên ăn gì vào bữa sáng? gợi ý thực đơn cho mẹ bầu

Thực đơn cho bà bầu bị tiểu đường thai kỳ rất quan trọng, đòi hỏi sự cân bằng dinh dưỡng lại phải hạn chế lượng đường nạp vào cơ thể. Vậy tiểu đường thai kỳ nên ăn gì vào bữa sáng, để có một ngày mới khỏe mạnh, tỉnh táo và tránh ảnh hưởng đến đường huyết?

1. Tiểu đường thai kỳ nên ăn những gì?

Tiểu đường thai kỳ có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của mẹ và tác động vào sự phát triển của thai nhi, từ khi còn trong bụng mẹ tới lúc chào đời. Nếu mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Bên cạnh đó, nên có chế độ dinh dưỡng để kiểm soát đường huyết hiệu quả. Ví dụ như mẹ bầu có thể ăn các loại thực phẩm sau đây:

1.1 Thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp (GI)

Chỉ số GI thể hiện tốc độ làm tăng đường huyết sau khi ăn một loại thực phẩm. Các loại thực phẩm có GI cao có thể làm đường huyết tăng vọt nhanh chóng, gây áp lực lên tuyến tụy và làm giảm khả năng điều hòa insulin. Ngược lại, thực phẩm có GI thấp giúp duy trì đường huyết ổn định, hỗ trợ quá trình chuyển hóa đường tốt hơn – rất quan trọng với mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ.

Một số thực phẩm GI thấp nên có trong thực đơn hằng ngày:

• Ngũ cốc nguyên hạt: gạo lứt, yến mạch, quinoa, bắp, bánh mì nguyên cám…
• Rau xanh và củ quả: súp lơ, rau chân vịt, rau má, cà rốt, củ cải, bí đỏ…
• Trái cây ít ngọt: táo, lê, cam, dưa hấu, dứa…
• Các loại đậu: đậu xanh, đậu đỏ, đậu nành, đậu phụ…

1.2 Thực phẩm giàu protein lành mạnh

Protein đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển các cơ quan của thai nhi, đồng thời giúp mẹ bầu cảm thấy no lâu hơn và làm chậm quá trình hấp thụ đường vào máu. Tuy nhiên, cần lựa chọn nguồn protein tốt cho sức khỏe:

• Thịt nạc: Thịt gà, thịt lợn nạc, thịt bò… Nên chế biến bằng phương pháp hấp, luộc hoặc nướng để hạn chế chất béo xấu.
• Cá: Đặc biệt là cá hồi, cá ngừ, cá thu – giàu omega-3 giúp hỗ trợ phát triển não bộ và tim mạch cho bé. Mẹ nên ăn cá ít nhất 2 lần mỗi tuần.
• Trứng: Nguồn protein hoàn chỉnh với các axit amin thiết yếu. Nên dùng trứng luộc hoặc chiên ít dầu.
• Sữa và chế phẩm từ sữa không đường: Sữa tươi không đường, yaourt không đường, phô mai ít béo – vừa giàu canxi vừa tốt cho kiểm soát đường huyết.

1.3 Chất béo không bão hòa

Chất béo đóng vai trò cung cấp năng lượng và hỗ trợ phát triển tế bào, đặc biệt là tế bào thần kinh. Tuy nhiên, mẹ bầu nên hạn chế chất béo bão hòa (từ mỡ động vật, bơ, phô mai…) và ưu tiên các loại chất béo không bão hòa có lợi:

• Dầu thực vật: Dầu ô liu, dầu hạt lanh, dầu hạnh nhân… cung cấp omega-3 và omega-6 có lợi cho tim mạch và kiểm soát cholesterol.
• Các loại hạt: Hạt óc chó, hạt điều, hạt dẻ… chứa nhiều protein, chất xơ và vitamin. Mẹ nên chọn loại không rang, không muối để tránh tăng natri và năng lượng không cần thiết.
• Bơ thực vật từ hạt: Bơ đậu phộng, bơ hạt điều, bơ hạnh nhân… vừa bổ dưỡng vừa giúp tăng hương vị món ăn một cách lành mạnh.

2. Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ không nên ăn gì?

Nếu mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ, nên tránh một số loại thực phẩm gây tăng đường huyết, tiêu biểu như:

• Các loại bánh kẹo, kem, chè và những loại trái cây nhiều đường.
• Tránh thực phẩm mặn và chứa nhiều muối để ngăn ngừa tăng huyết áp.
• Không nên ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, đồ hộp hoặc cháo ăn liền.
• Tránh thực phẩm nhiều chất béo vì có thể gây tăng mỡ máu như lòng đỏ trứng, đồ chiên xào, nội tạng động vật.
• Không dùng các loại thức uống như nước ngọt, nước ép trái cây ngọt, chè đặc, rượu bia, cà phê.

3. Tiểu đường thai kỳ nên ăn gì vào bữa sáng?

Bữa sáng được xem là bữa ăn quan trọng nhất trong một ngày. Mẹ bầu là đối tượng cần bổ sung nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của thai nhi, nên không được bỏ qua bữa sáng. Ăn bữa sáng đều đặn và hợp lý sẽ giúp mẹ bầu kiểm soát tốt lượng đường huyết và phòng ngừa tình trạng kháng insulin. Ngoài ra, nhờ được ăn bữa sáng lành mạnh, đủ dưỡng chất mà mẹ bầu có thể giảm lượng cholesterol đáng kể.

Thời gian ăn sáng hợp lý: Khoảng từ 7h đến 8h sáng, tức là sau khi thức dậy từ 30 phút đến 1 tiếng. Vậy mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ nên ăn gì vào buổi sáng? Một só thực phẩm thích hợp như:

Bổ sung đủ protein: Đây là dưỡng chất thiết yếu giúp duy trì năng lượng, hỗ trợ phát triển thai nhi và giữ đường huyết ổn định. Mẹ bầu nên nạp khoảng 29g protein mỗi ngày từ thực phẩm như trứng, cá, ức gà, đậu phụ, các loại hạt…

Chọn chất béo tốt: Chất béo hỗ trợ hấp thu vitamin và cung cấp năng lượng, nhưng chỉ nên chiếm dưới 40% tổng lượng calo. Mẹ nên ưu tiên các nguồn chất béo lành mạnh như dầu thực vật, bơ hạt, bơ đậu phộng…

Tăng cường chất xơ: Rau xanh giúp tiêu hóa tốt và làm chậm quá trình hấp thu đường, hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Một số loại rau phù hợp cho bữa sáng gồm xà lách, bông cải xanh, súp lơ trắng,… Mỗi ngày nên bổ sung khoảng 500–600g rau.

Hạn chế tinh bột (carbohydrate): Buổi sáng là thời điểm dễ tăng đường huyết, do đó mẹ chỉ nên dùng tối đa 30g carbs. Có thể chọn các thực phẩm giàu tinh bột chậm như yến mạch, bánh mì nguyên cám, khoai lang, bí đỏ hoặc trái cây ít ngọt như táo, lê, nho…

Một bữa sáng cân bằng sẽ giúp mẹ bầu có đủ năng lượng, kiểm soát tốt đường huyết và duy trì sức khỏe thai kỳ an toàn.

4. Mẹ bầu tiểu đường thai kỳ nên ăn quả gì?

Mẹ bầu cũng có thể bổ sung những loại trái cây để cơ thể có thêm nhiều vitamin tốt cho sức khỏe. Bên cạnh đó cũng có thể nhận được nhiều khoáng chất và chất xơ cần thiết để bảo vệ sức khỏe và kiểm soát lượng đường có trong máu. Nếu mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ, nên chọn những loại trái cây có chỉ số đường huyết từ 0 – 55, ví dụ như:

• Bưởi rất phù hợp với người bị tiểu đường, do có khả năng giảm đường huyết, giảm nguy cơ biến chứng và góp phần ngăn tình trạng bệnh biến chuyển nặng. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu dùng thuốc điều trị tiểu đường thì nên ăn hoặc uống nước ép bưởi sau khi uống thuốc ít nhất 2 giờ.
• Ổi có hàm lượng vitamin C, chất xơ và kali cao. Theo ước tính, lượng vitamin C trong ổi cao gấp 4 lần quả cam nhưng lượng đường lại cực kỳ thấp, nên phù hợp với người bị tiểu đường thai kỳ.

>> Xem thêm: Những điều cần biết về xét nghiệm tiểu đường thai kỳ cho mẹ bầu

• Roi nhiều nước và ít đường, nên giúp mẹ bầu không bị tăng đường huyết, lại giảm cảm giác khát nước do bị tiểu đường.
• Lê giàu chất xơ và rất ít đường, có tác dụng giảm cơn thèm ngọt và bổ sung nhiều dưỡng chất cho mẹ bầu.
• Bơ có hàm lượng kali và magie dồi dào, giúp mẹ bầu giảm cảm giác buồn nôn, cũng như ngăn tăng đường huyết và rất tốt cho sự phát triển hệ thần kinh ở thai nhi. Trong bơ cũng có nhiều vitamin C, K, B cùng lượng chất xơ lớn.
• Kiwi chứa nhiều kali, vitamin C, chất xơ có khả năng ngăn ngừa tăng đường huyết ở mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ.
• Đào có chỉ số đường thấp, phù hợp với mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ.
• Những loại quả mọng có khả năng giảm mỡ máu, kiểm soát đường huyết hiệu quả. Ngoài ra còn có nhiều  vitamin C, vitamin B9, Kali, Mangan, chất xơ, chất chống oxy hóa…

5. Gợi ý thực đơn dành cho mẹ bầu tiểu đường thai kỳ

Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ có thể tham khảo thực đơn sau đây để nhận được nhiều dinh dưỡng và an toàn cho sức khỏe:

5.1 Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho mẹ bầu tiểu đường thai kỳ

Nguyên tắc thiết lập thực đơn cho mẹ bầu bị đái tháo đường là phải cân bằng giữa dinh dưỡng và đường huyết. Mẹ bầu không nên kiêng khem quá mức vì sẽ làm ảnh hưởng sức khỏe, giảm sức đề kháng, có nguy cơ gặp nhiều biến chứng nguy hiểm, lại ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi.

Trong thực đơn cần đảm bảo cung cấp đủ chất đạm, chất bột, chất xơ, chất béo, vitamin và khoáng chất. Số lượng thức ăn và món ăn không nên thay đổi ngay lập tức để tránh gây ảnh hưởng bất ngờ cho sức khỏe mẹ.

Mẹ bầu có thể chia nhỏ các bữa ăn ra để ăn trong ngày và không được bỏ bữa, không để bụng đói nhưng không được ăn quá no. Mẹ bầu không nên cho nhiều đường và muối vào các món ăn, nhất là với mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ lẫn huyết áp cao. Tránh những món nhiều dầu mỡ khi ăn.

5.2 Gợi ý thực đơn theo từng ngày cho mẹ bầu tiểu đường thai kỳ

Sau đây là thực đơn gợi ý cho mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ có thể tham khảo và áp dụng cho người tiểu đường thai kỳ ăn trưa trong vòng 7 ngày, các mẹ bầu có thể tham khảo và áp dụng.

>> Xem thêm: Cách nhận biết dấu hiệu tiểu đường thai kỳ sớm mẹ bầu cần lưu ý

Trên đây là những gợi ý dành cho mẹ bầu tiểu đường thai kỳ nên ăn gì vào bữa sáng. Mẹ bầu có thể tham khảo nhưng nên hỏi ý kiến bác sĩ để phù hợp với phác đồ điều trị và tình hình sức khỏe hiện tại.