Trẻ sơ sinh hay đưa tay cào mặt có sao không?

Trẻ sơ sinh hay đưa tay cào mặt là hiện tượng khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng, nhất là khi thấy da mặt con bị trầy xước, nổi mẩn đỏ hoặc để lại vết hằn. Hành vi nhỏ này tưởng chừng vô hại nhưng lại khiến bố mẹ hoang mang suy nghĩ: Liệu có phải bé bị ngứa, khó chịu hay là dấu hiệu bệnh lý gì không? Có nên cho bé đeo bao tay không? Để làm rõ vấn đề trên, trong bài viết dưới đây, hãy cùng Moaz BéBé tìm hiểu rõ nguyên nhân, hậu quả và cách làm thế nào để trẻ không cào mặt, cũng như cách nhận biết những dấu hiệu bất thường ở trẻ để có thể can thiệp kịp thời, mời bạn cùng tham khảo.

1. Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh hay đưa tay cào mặt

Hiện tượng trẻ sơ sinh thường đưa tay lên mặt và vô tình cào xước da là điều rất phổ biến và thường là sinh lý bình thường.

Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên:

• Do phản xạ tự nhiên: Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, thai nhi đã có thói quen đưa tay lên mặt. Sau sinh, phản xạ này tiếp tục duy trì, đặc biệt là khi bé cảm thấy buồn ngủ, mệt mỏi hoặc muốn tự trấn an bản thân.
• Do da bé nhạy cảm: Da mặt trẻ sơ sinh thường rất mỏng và dễ bị kích ứng. Nên con có thể cảm thấy ngứa ngáy do thay đổi thời tiết, hoặc do bị nổi mẩn sữa, rôm sảy hay viêm da nhẹ, dẫn đến hành vi cào mặt.
• Do móng tay dài: Móng tay bé phát triển nhanh, nếu không được cắt thường xuyên sẽ dễ tạo vết xước khi bé vô tình chạm tay lên mặt.
• Do bé muốn khám phá cơ thể: Từ 0–3 tháng tuổi, trẻ bắt đầu học cách nhận biết tay, chân, mặt… Hành vi sờ mặt chính là bước đầu trong quá trình khám phá bản thân.

2. Trẻ sơ sinh hay đưa tay cào mặt có sao không?

Đa phần, các trường hợp trẻ sơ sinh đưa tay cào mặt đều không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu để bé liên tục cào mặt mà không được kiểm soát, có thể gây:

• Trầy xước da mặt, làm trẻ bị đau, chảy máu chỗ cào hoặc để lại vết thâm, ảnh hưởng thẩm mỹ khuôn mặt
• Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn: Các vết cào thường để lại vết thương hở. Đây là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, đặc biệt nếu móng tay bé không sạch.
• Khiến bé khó chịu, quấy khóc: Khi bé cào mạnh hoặc gãi trúng vùng da đang kích ứng, bé có thể cảm thấy đau và phản ứng bằng việc quấy khóc nhiều hơn.

Do đó, trẻ hay đưa tay cào mặt tuy không nguy hiểm tức thì, nhưng bố mẹ cũng không nên xem nhẹ, mà hãy quan sát và can thiệp sớm để tránh làm tổn thương da bé.

3. Làm thế nào để trẻ không cào mặt?

Nếu bố mẹ đang băn khoăn làm thế nào để trẻ không cào mặt, thì có thể áp dụng những cách xử lý Moaz BéBé gợi ý dưới đây.

• Cắt móng tay cho bé thường xuyên: Bố mẹ có thể dùng kéo hoặc máy dũa móng tay cho bé chuyên dụng để cắt móng tay cho con. Hãy đảm bảo rằng, móng tay của con được cắt ngắn nhất có thể, không nên cắt để sắc cạnh. Bố mẹ có thể cắt khi bé đang ngủ để dễ thao tác hơn và không sợ con quậy phá.
• Giữ vệ sinh tay và mặt bé: Lau mặt bằng khăn mềm, nước ấm và giữ tay bé luôn sạch sẽ, tránh vi khuẩn tích tụ trong lòng bàn tay và phần móng
• Dưỡng ẩm da đúng cách: Hãy chọn loại  kem dưỡng ẩm phù hợp cho da nhạy cảm, ngăn ngừa khô da dành riêng cho trẻ nhỏ. Bởi vì da khô là một trong những nguyên nhân khiến bé ngứa và cào mặt
• Quan sát tần suất và mức độ con cào mặt: Nếu bé chỉ cào nhẹ, thỉnh thoảng thì không đáng lo. Nhưng nếu bé cào mạnh, cào nhiều lần/ngày, bố mẹ nên đưa bé đi khám để loại trừ nguyên nhân bị các bệnh về da liễu.
• Cho bé đeo bao tay đúng thời điểm: Chỉ nên dùng bao tay khi cần thiết, không nên đeo suốt ngày

4. Trẻ sơ sinh hay đưa tay cào mặt khi nào là nguy hiểm?

Trong phần lớn các trường hợp, hành vi trẻ sơ sinh đưa tay lên cào mặt là bình thường. Tuy nhiên, nếu hành vi này diễn ra quá thường xuyên, đi kèm các dấu hiệu bất thường như:

• Bé không giao tiếp bằng mắt, ít phản ứng với âm thanh, ánh sáng.
• Bé có các động tác lặp đi lặp lại như vẫy tay, tự cào cấu mạnh nhiều lần/ngày.
• Bé khó dỗ, ngủ không sâu giấc, hay giật mình.

Bố mẹ nên theo dõi sát sao và tham khảo ý kiến chuyên gia nhi khoa hoặc chuyên gia phát triển thần kinh. Bởi, những dấu hiệu này không hẳn là bé có vấn đề về phát triển, nhưng vẫn cần theo dõi sát để có thể phát hiện và can thiệp sớm nếu cần.

5. Có nên cho trẻ mang bao tay để ngăn cào mặt không?

Hiện nay, nhiều bố mẹ chọn giải pháp đeo bao tay cho trẻ sơ sinh để tránh việc bé cào mặt.

Tuy nhiên, việc này cũng không nên lạm dụng vì:

• Đeo bao tay sẽ làm hạn chế khả năng vận động và khám phá thế giới xung quanh của bé.
• Đeo bao tay thường xuyên làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn nếu không được thay giặt sạch sẽ thường xuyên.
• Có thể khiến bé bị bí da tay nếu đeo quá lâu.

Do đó, bố mẹ chỉ nên đeo bao tay khi bé ngủ hoặc bé cào quá mạnh hoặc bố mẹ chưa cắt kịp móng cho bé. Ngoài ra, nên để tay bé tự do càng nhiều càng tốt để kích thích phát triển vận động và cảm giác.

Trẻ sơ sinh hay đưa tay cào mặt là hiện tượng phổ biến và thường không gây nguy hiểm nếu bố mẹ xử lý đúng cách. Tuy nhiên, nếu để tình trạng này kéo dài mà không kiểm soát, có thể khiến trẻ bị tổn thương da, nhiễm trùng hoặc ảnh hưởng đến giấc ngủ, tâm trạng của trẻ. Do đó, hãy chăm sóc da bé đúng cách, giữ vệ sinh tay và móng, và theo dõi hành vi của trẻ để phát hiện và có hướng xử lý kịp thời. Hy vọng bài viết của Moaz BéBé đã mang đến cho mẹ nhiều thông tin hữu ích. Nếu còn băn khoăn, đừng ngần ngại hãy chia sẻ để Moaz BéBé giải đáp nhé!

Bài viết tham khảo:

Baby Scratching Face: Why Does It Happen and Can You Prevent It?

Newborn Scratching Face: Causes and Prevention Tips