Bầu 3 tháng cuối hay bị gò cứng bụng có nguy hiểm không?
Ở tam cá nguyệt thứ ba, từ tuần 28 trở đi nhiều mẹ bắt đầu cảm thấy bụng thường xuyên bị căng cứng, đôi khi đi kèm cảm giác tức nặng hoặc khó chịu. Một số mẹ chia sẻ “bầu 3 tháng cuối hay bị gò cứng bụng” khiến bản thân lo lắng không biết liệu đó có phải dấu hiệu chuyển dạ sớm hay không. Đặc biệt vào khoảng thai 36 tuần gò cứng bụng khó thở lại càng làm nhiều mẹ hoang mang hơn. Vậy tình trạng này có nguy hiểm không? Tại sao mẹ bầu lại bị vậy? Bài viết dưới đây của Moaz BéBé sẽ giúp mẹ hiểu rõ nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và những cách làm dịu cơn gò để mẹ bầu cảm thấy dễ chịu hơn trong những tuần cuối thai kỳ.
1. Nguyên nhân mẹ bầu gò cứng bụng khi mang thai 3 tháng cuối
Càng về cuối thai kỳ, cơ thể mẹ bầu càng có nhiều thay đổi mạnh mẽ để chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ và sinh nở. Trong đó, tình trạng bầu 3 tháng cuối hay bị gò cứng bụng là hiện tượng phổ biến và thường liên quan đến một số nguyên nhân sau:
1.1 Cơn gò sinh lý Braxton Hicks (cơn gò giả)
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến mẹ bầu cảm thấy bụng bị căng cứng. Cơn gò Braxton Hicks hay còn gọi là “cơn gò giả”, thường xuất hiện từ khoảng tháng thứ 7 trở đi. Những cơn gò này có thể hiểu là cách tử cung “tập dượt” trước khi bước vào quá trình chuyển dạ thật sự. (Tham khảo)
Thông thường, các cơn gò này xuất hiện trong thời gian ngắn, mẹ bầu có thể cảm thấy bụng cứng lại trong khoảng 30–60 giây, đôi khi kèm cảm giác hơi tức hoặc căng chặt vùng bụng, nhưng không gây đau và thường tự biến mất khi thay đổi tư thế hoặc nghỉ ngơi.
1.2 Thai nhi phát triển lớn gây chèn ép cơ hoành, ruột, bàng quang
Trong những tháng cuối của thai kỳ, đặc biệt từ tuần 28 đến tuần 36, thai nhi tăng trưởng vượt bậc về kích thước và cân nặng. Điều này làm tử cung giãn nở lớn hơn, tạo áp lực lên thành bụng, cơ hoành, ruột và bàng quang. Từ đó gây ra cảm giác căng tức, nặng bụng, đôi khi khó thở, nhất là khi mẹ ngồi lâu hoặc ăn no.
1.3 Cử động mạnh của thai nhi
Bé càng lớn, cử động càng mạnh mẽ. Những cú đạp, xoay người hoặc chòi chân của bé có thể khiến bụng mẹ căng lên bất ngờ và trở nên cứng tạm thời, đặc biệt là về đêm khi mẹ nghỉ ngơi. Đây là các biểu hiện hoàn toàn bình thường và là dấu hiệu cho thấy bé đang khỏe mạnh.
1.4 Mẹ bầu bị táo bón, đầy hơi
Sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ có thể làm hệ tiêu hóa của mẹ hoạt động chậm lại, cộng với việc tử cung chèn ép ruột già nên nhiều mẹ bị đầy bụng, chướng hơi và táo bón. Những tình trạng này có thể gây cảm giác tức bụng, căng tức và khó chịu kéo dài, dễ bị nhầm lẫn với cơn gò cứng bụng.
1.5 Tư thế nằm hoặc hoạt động quá sức
Khi mẹ bầu nằm ngửa quá lâu khiến thai nhi đạp nhiều, trọng lượng tử cung sẽ đè lên tĩnh mạch chủ dưới, làm giảm lưu lượng máu về tim, gây nên cảm giác căng tức, nặng bụng và khó thở. Ngoài ra, việc đi lại quá nhiều, leo cầu thang hoặc làm việc nặng cũng khiến tử cung phản ứng bằng cách co lại gây nên những cơn gò ngắn, không đều.
1.6 Mất nước hoặc thiếu chất điện giải
Mất nước cũng có thể là “thủ phạm thầm lặng” khiến mẹ cảm thấy bụng gò cứng. Khi cơ thể mẹ bị thiếu nước, tử cung dễ bị kích thích và co bóp hơn bình thường. Do đó, mẹ cần uống đủ nước mỗi ngày, đặc biệt là vào mùa nắng nóng hoặc sau khi vận động.
1.7 Gần đến thời điểm chuyển dạ
Nếu mẹ đang ở giai đoạn thai 36 tuần, những cơn gò cứng bụng có thể xuất hiện thường xuyên hơn và kèm theo đó là tình trạng khó thở nhẹ. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể mẹ đang dần bước vào giai đoạn chuyển dạ. Tuy nhiên, nếu cơn gò trở nên đều đặn, đau tăng dần và không giảm khi nghỉ ngơi đó có thể là cơn gò chuyển dạ thật, mẹ cần đi khám ngay.
2. Gò cứng bụng bầu 3 tháng cuối có nguy hiểm không?
Phần lớn những cơn căng tức hay gò cứng bụng trong 3 tháng cuối là biểu hiện sinh lý bình thường và không nguy hiểm, đặc biệt khi mẹ không thấy đau hoặc không đi kèm dấu hiệu bất thường nào khác. Tuy nhiên, nếu các cơn gò xuất hiện nhiều lần trong ngày, đều đặn, đau lưng dưới, ra máu hồng hoặc rỉ ối,… thì mẹ nên cảnh giác vì đó có thể là dấu hiệu chuyển dạ sớm.
Đối với trường hợp thai 36 tuần gò cứng bụng kèm khó thở, mẹ nên nghỉ ngơi, điều chỉnh tư thế và theo dõi thêm. Nếu cơn gò kèm theo đau bụng dữ dội hoặc có cảm giác bé ít máy hơn bình thường, mẹ cần đi thăm khám bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
3. Cách giúp mẹ bầu dễ chịu hơn khi bị gò cứng bụng
Khi bước vào 3 tháng cuối, cảm giác gò cứng bụng, căng tức, nặng nề có thể xuất hiện thường xuyên và khiến mẹ bầu không thoải mái trong sinh hoạt hằng ngày. Tuy đây là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng vẫn có nhiều cách đơn giản giúp mẹ cảm thấy dễ chịu và thư giãn hơn.
Dưới đây là những biện pháp hữu ích mẹ có thể áp dụng tại nhà:
3.1 Thay đổi tư thế nhẹ nhàng
Ngay khi cảm thấy bụng căng cứng, mẹ hãy thử đổi tư thế.
- Nếu đang đứng, mẹ nên ngồi xuống và ngược lại.
- Nếu đang nằm, mẹ hãy nằm nghiêng sang bên trái – đây là tư thế được khuyến khích nhất cho mẹ bầu, vì giúp tăng tuần hoàn máu đến nhau thai và giảm áp lực lên tử cung, từ đó làm dịu cơn gò.
Tuyệt đối tránh nằm ngửa quá lâu vì có thể làm tử cung chèn ép mạch máu lớn gây khó thở, chóng mặt.
3.2 Uống nước ấm hoặc sữa nóng
Khi bị gò nhẹ, uống một ly nước ấm, hoặc sữa nóng hoặc trà gừng loãng có thể giúp mẹ bầu thư giãn cơ tử cung, giảm co bóp nhẹ. Ngoài ra, uống đủ 2–2,5 lít nước mỗi ngày cũng là cách để mẹ bầu ngăn ngừa tình trạng gò bụng do mất nước – một nguyên nhân phổ biến trong những tháng cuối thai kỳ.
3.3 Thở sâu và đều
Tập hít thở sâu, chậm, theo nhịp 4–4–4 (hít vào 4 giây – giữ 4 giây – thở ra 4 giây). Thực hiện đều đặn điều này sẽ giúp mẹ kiểm soát tốt cảm giác gò tức, giảm căng thẳng và làm dịu nhịp tim.
3.4 Nghỉ ngơi nhiều hơn và đúng cách
Căng tức bụng có thể là dấu hiệu cơ thể đang “phàn nàn” vì mẹ làm việc quá sức. Mẹ nên ưu tiên nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh đứng hoặc ngồi một chỗ quá lâu. Trong khi nghỉ, mẹ có thể gác chân lên cao nhẹ để giảm áp lực vùng bụng dưới và giúp máu lưu thông tốt hơn.
3.5 Massage nhẹ nhàng vùng lưng, hông
Những động tác massage nhẹ ở vùng lưng dưới, hông hoặc đùi bằng dầu dừa hoặc tinh dầu thiên nhiên (không có mùi quá nồng) giúp giảm cảm giác tức bụng và thư giãn cơ bắp. Nếu có người thân hỗ trợ, mẹ sẽ càng cảm thấy dễ chịu hơn. Tuy nhiên, cần tránh xoa bóp trực tiếp vùng bụng.
3.6 Tắm nước ấm hoặc chườm ấm vùng lưng dưới
Tắm nước ấm khoảng 10–15 phút hoặc dùng khăn ấm chườm lên lưng, hông hoặc bụng dưới có thể giúp giảm căng cơ tử cung và cải thiện lưu thông máu. Lưu ý, nước chỉ nên ấm nhẹ, không quá nóng để tránh ảnh hưởng đến huyết áp và thân nhiệt của mẹ.
3.7 Tập các bài yoga hoặc vận động nhẹ nhàng
Các động tác yoga bầu nhẹ nhàng như ngồi thiền, mèo bò, giãn cơ hông không chỉ giúp mẹ giảm cảm giác gò bụng mà còn hỗ trợ bé quay đầu đúng vị trí sinh. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên tập khi được bác sĩ cho phép và dưới sự hướng dẫn của chuyên gia có kinh nghiệm.
3.8 Tránh căng thẳng, stress
Căng thẳng, lo lắng là một trong những yếu tố kích thích cơn gò tử cung. Mẹ nên dành thời gian nghe nhạc nhẹ, đọc sách tích cực, hoặc trò chuyện cùng người thân để giữ tinh thần thoải mái. Một tâm trạng thư giãn sẽ giúp mẹ ngủ ngon hơn, cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm rõ rệt cảm giác khó chịu.
Bầu 3 tháng cuối hay bị gò cứng bụng là biểu hiện sinh lý bình thường không nguy hiểm nếu chỉ diễn ra ngắn, không đều và không gây đau. Tuy nhiên, mẹ cần theo dõi kỹ để phân biệt giữa cơn gò sinh lý và dấu hiệu chuyển dạ sớm. Nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường nào như bụng gò liên tục, khó thở, đau bụng dữ dội hay thai ít máy, mẹ đừng chần chừ – hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám, kiểm tra. Việc hiểu rõ nguyên nhân, chăm sóc đúng cách và lắng nghe cơ thể sẽ giúp mẹ vượt qua giai đoạn cuối thai kỳ nhẹ nhàng và an toàn hơn. Hy vọng, bài viết của Moaz BéBé thực sự hữu ích với mẹ.
>> Tham khảo: https://eva.vn/ba-bau/thai-nhi-go-cung-bung-co-nguy-hiem-khong-c85a320952.html