Làm sao để biết hết sản dịch hay chưa? Cách hết sản dịch nhanh

Sau quá trình sinh nở, cơ thể người mẹ cần thời gian để phục hồi và một trong những hiện tượng sinh lý tự nhiên đó là ra sản dịch. Đây là quá trình tử cung đào thải dịch còn sót lại sau khi thai và nhau thai được lấy ra ngoài. Tuy nhiên, nhiều mẹ bỉm lo lắng vì không biết làm sao để biết hết sản dịch hay chưa? Cùng với đó là các thắc mắc như: thời gian ra sản dịch kéo dài bao lâu? Có cách nào để nhanh hết sản dịch hay không?… Để giải đáp các thắc mắc trên, hãy cùng Moaz BéBé tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về sản dịch sau sinh và cách chăm sóc cơ thể đúng cách.

1. Sản dịch sau sinh là gì?

Sản dịch là dịch tiết từ âm đạo xuất hiện sau khi người phụ nữ sinh con, bao gồm: Mảnh vụn nội mạc tử cung (màng rụng), máu đông từ vị trí nhau bám, phần còn sót lại của nước ối cùng với dịch tiết từ các vết thương ở cổ tử cung và âm đạo sau sinh. (Tham khảo)

Thời gian đầu sau sinh, sản dịch thường có màu đỏ sẫm do chứa nhiều máu, sau đó sẽ chuyển dần sang màu hồng, nâu nhạt và cuối cùng là trắng hoặc trong trước khi biến mất hoàn toàn. Đây là dấu hiệu bình thường của cơ thể chứng tỏ tử cung của mẹ bỉm đang dần hồi phục.

Nhiều mẹ bỉm thường thắc mắc tại sao lại có sản dịch. Thực tế, sản dịch xuất hiện ở cả trường hợp sinh thường lẫn sinh mổ. Khi em bé và nhau thai ra ngoài, tử cung co lại thành khối cầu nhằm cầm máu sinh lý, hạn chế mất máu sau sinh. Những ngày tiếp theo, tử cung tiếp tục co hồi, quá trình này khiến dịch còn lại trong buồng tử cung thoát ra ngoài chính là sản dịch.

Thông thường, phụ nữ sinh mổ sẽ hết sản dịch nhanh hơn sinh thường vì lớp nội mạc tử cung đã được làm sạch trong quá trình phẫu thuật. Tuy nhiên, tốc độ hết sản dịch còn phụ thuộc vào cơ địa, chế độ nghỉ ngơi, vận động và cách chăm sóc sau sinh của mỗi người.

2. Sản dịch sau sinh ra bao lâu thì hết?

Thông thường, sản dịch sẽ kéo dài khoảng 2 – 6 tuần và đôi khi có thể diễn ra trên 2 tháng nhưng không phải trường hợp nào cũng nguy hiểm. Nếu không kèm theo sốt, ra máu nhiều hoặc bất thường khác thì mẹ không cần quá lo lắng. Tùy vào cơ địa và cách chăm sóc của từng mẹ mà thời gian hết sản dịch là khác nhau. Với những mẹ sinh thường, sản dịch có thể hết nhanh hơn so với mẹ sinh mổ.

Tuy nhiên, nếu sau 6 tuần sản dịch vẫn còn máu, có mùi hôi, kèm sốt 38 – 39°C và bụng dưới căng tức thì có thể là dấu hiệu bế sản dịch hay còn gọi là tình trạng ứ đọng dịch trong tử cung rất nguy hiểm, cần đi khám ngay.

Trong vài tuần đầu, sản dịch đỏ tươi sẽ giảm dần và nhạt màu. Nhưng nếu mẹ vận động nặng hoặc làm việc quá sức, sản dịch có thể xuất hiện trở lại. Vì vậy, sau sinh mẹ nên nghỉ ngơi và chăm sóc cơ thể hợp lý.

3. Làm sao để biết hết sản dịch hay chưa?

Làm sao để biết hết sản dịch hay chưa? Đây là câu hỏi được rất nhiều chị em quan tâm bởi, việc nhận biết khi nào sản dịch đã hết là điều quan trọng giúp mẹ yên tâm hơn về sức khỏe sau sinh của mình. Để biết mình đã hết sản dịch hay chưa, mẹ chỉ cần quan sát miếng lót vệ sinh. Nếu miếng lót không còn xuất hiện vết máu thì chứng tỏ sản dịch đã sạch và mẹ có thể yên tâm. Tuy nhiên, mẹ cũng đừng vì thế mà chủ quan. Tử cung sau sinh vẫn còn trong giai đoạn hồi phục, nếu vận động mạnh hoặc làm việc quá sức thì nguy cơ tổn thương trở lại là rất cao.

Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến cho thấy sản dịch đã gần hoặc hoàn toàn hết:

3.1 Màu sắc sản dịch thay đổi theo thời gian

• Tuần đầu sau sinh: sản dịch có màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm, gần giống máu kinh.
• Tuần thứ 2 – 3: sản dịch chuyển dần sang hồng nhạt, rồi nâu sẫm.
• Tuần thứ 3 – 4: sản dịch loãng hơn, màu vàng nhạt hoặc trắng trong.

Khi thấy sản dịch không còn màu máu, mẹ có thể yên tâm là quá trình đào thải sắp hoàn tất.

3.2 Lượng sản dịch giảm dần

Ban đầu, lượng sản dịch sẽ chảy ra khá nhiều, mẹ bỉm cần thay băng vệ sinh liên tục. Tuy nhiên, theo thời gian, lượng sản dịch sẽ giảm dần, đến cuối chỉ còn vài giọt loãng trong ngày hoặc thậm chí không còn ra nữa. Đây là một trong những dấu hiệu rõ ràng cho thấy sản dịch đã gần hết.

3.3 Không còn mùi khó chịu

Thông thường, khi mới ra sản dịch mẹ sẽ thấy có mùi hơi tanh nhẹ, nhưng nếu gần hết sản dịch hầu như không còn mùi rõ rệt. Nếu sau 4 – 6 tuần vẫn có sản dịch kèm mùi hôi khó chịu, có thể là dấu hiệu viêm nhiễm mẹ cần đi khám ngay.

3.4 Cơ thể mẹ thấy nhẹ nhõm hơn

Khi sản dịch hết, tử cung đã co hồi về gần như kích thước ban đầu. Khi đó mẹ sẽ cảm thấy bụng dưới nhẹ và ít căng tức hơn. Mẹ sẽ không còn cảm giác nặng bụng, khó chịu hay đau âm ỉ vùng hạ vị.

3.5 Thời gian sản dịch hết theo thông thường

Như thông thường, sản dịch sẽ hết hoàn toàn sau khoảng 4 – 6 tuần. Vì thế, nếu mẹ thấy sản dịch trong cơ thể kéo dài hơn, đặc biệt kèm các dấu hiệu bất thường như sốt, đau bụng, sản dịch mùi hôi, chảy máu đỏ tươi trở lại… thì mẹ nên đi khám bác sĩ để loại trừ nguy cơ nhiễm trùng hoặc sót nhau thai.

4. Cách chăm sóc cơ thể trong thời gian sản dịch sau sinh

Trong thời gian sản dịch, mẹ cần vệ sinh vùng kín sạch sẽ bằng nước ấm, thay băng vệ sinh thường xuyên để hạn chế vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra, nên tránh quan hệ tình dục trong 6 tuần đầu để tử cung có thời gian hồi phục. Một số lưu ý quan trọng gồm:

• Nghỉ ngơi đầy đủ: Sau sinh, cơ thể mẹ còn yếu nên cần được nghỉ ngơi nhiều để nhanh phục hồi, đồng thời giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề như băng huyết, nhiễm trùng hay sa tử cung.
• Vận động hợp lý: Trong 8 ngày đầu, mẹ nên ưu tiên nằm nghỉ. Sau giai đoạn này, có thể vận động nhẹ nhàng để hỗ trợ tử cung co hồi tốt hơn, giúp sản dịch thoát ra nhanh và rút ngắn thời gian hậu sản.
• Không dùng tampon: Để thấm hút sản dịch, mẹ nên dùng băng vệ sinh bản lớn thay vì tampon. Đặc biệt trong 6 tuần đầu, tử cung vẫn còn nhạy cảm, việc dùng tampon dễ gây nhiễm trùng, nhất là với sản phụ sinh thường.
• Trang phục thoải mái: Nên chọn quần áo rộng rãi, thoáng mát để cơ thể dễ chịu hơn. Trong giai đoạn này, có thể dùng đồ cũ để tiện thay bỏ nếu bị dính bẩn, khó giặt sạch.
• Giữ vệ sinh sạch sẽ: Thay băng vệ sinh thường xuyên để tránh viêm nhiễm. Những ngày đầu, nên thay khoảng 2 giờ/lần; sau đó có thể giãn ra 3 – 4 giờ/lần tùy lượng sản dịch.

5. Làm thế nào để sản dịch nhanh hết?

Trong thời gian ở cữ, sản dịch kéo dài khiến nhiều chị em cảm thấy khó chịu. Nhiều người tìm đến các cách giúp tống sản dịch ra ngoài nhanh chóng. Để nhanh hết sản dịch, mẹ có thể áp dụng một số cách hỗ trợ tử cung co hồi nhanh và giúp sản dịch sớm chấm dứt như:

5.1 Cho con bú thường xuyên

Một trong những cách tự nhiên và hiệu quả nhất giúp sản dịch nhanh hết là cho bé bú mẹ thường xuyên. Bởi, khi bé bú, cơ thể mẹ tiết hormone oxytocin, kích thích tử cung co bóp mạnh hơn, từ đó đẩy sản dịch ra ngoài nhanh chóng. Các mẹ nên cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu, vừa tốt cho bé vừa hỗ trợ mẹ hồi phục sau sinh hiệu quả.

5.2 Vận động nhẹ nhàng

Nhiều mẹ sau sinh thường kiêng vận động quá mức, nhưng thực tế các bài tập nhẹ như đi bộ chậm, yoga sau sinh hoặc các động tác thở sâu lại rất có lợi. Bởi, cơ thể vận động sẽ giúp tăng lưu thông máu, cải thiện trương lực tử cung và hỗ trợ đào thải sản dịch. Tuy nhiên, mẹ không nên tập luyện gắng sức quá sớm vì có thể làm tổn thương vùng kín hoặc vết mổ.

5.3 Ăn uống đầy đủ dưỡng chất

Một chế độ ăn uống cân bằng với nhiều rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu sắt và protein sẽ giúp cơ thể mẹ sau sinh phục hồi nhanh, hạn chế tình trạng mất máu và tạo điều kiện cho tử cung co hồi tốt hơn. Mẹ cũng nên ăn các thực phẩm có tác dụng lợi sữa và giúp co tử cung tự nhiên như nghệ, gừng, rau ngót.

>> Xem thêm: Gợi ý thực đơn 7 ngày cho mẹ sau sinh thường lợi sữa và nhanh hồi phục

5.4 Uống đủ nước mỗi ngày

Nước không chỉ giúp cơ thể thanh lọc mà còn hỗ trợ quá trình đào thải sản dịch ra ngoài. Mẹ nên uống từ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày, có thể bổ sung thêm các loại nước ấm như nước gừng, nước lá tía tô, nước ép hoa quả để tăng sức đề kháng.

5.5 Nghỉ ngơi hợp lý, tránh stress

Căng thẳng, thiếu ngủ và làm việc quá sức có thể ảnh hưởng đến quá trình co hồi tử cung, khiến sản dịch lâu hết. Nên để sản dịch nhanh hết mẹ cần được nghỉ ngơi đầy đủ, ngủ đủ giấc và tránh lo lắng quá nhiều. Tâm lý thoải mái cũng góp phần quan trọng trong việc phục hồi sau sinh.

5.6 Vệ sinh vùng kín đúng cách

Giữ vùng kín sạch sẽ và khô thoáng sẽ hạn chế vi khuẩn phát triển, ngăn ngừa viêm nhiễm khiến sản dịch kéo dài. Mẹ nên thay băng vệ sinh 3 – 4 lần/ngày, rửa nhẹ bằng nước ấm, tránh thụt rửa sâu hoặc sử dụng dung dịch vệ sinh có tính tẩy mạnh.

6. Phân biệt băng huyết sau sinh và sản dịch

Nhiều mẹ dễ nhầm lẫn giữa sản dịch và băng huyết sau sinh bởi chúng đều có hiện tượng ra máu hoặc dịch âm đạo. Để phân biệt hai hiện tượng này, tránh những lo lắng không cần thiết mẹ có thể nhận biết qua các điểm sau:

Yếu tố	Sản dịch	Băng huyết
Thời điểm xuất hiện	Xuất hiện ngay sau sinh và kéo dài trong khoảng 4 – 6 tuần. Đây là quá trình tự nhiên để tử cung loại bỏ máu, dịch, niêm mạc còn sót lại sau quá trình sinh con	Thường xảy ra trong 24 giờ đầu sau sinh – gọi là băng huyết sớm hoặc trong vòng 12 tuần sau sinh – gọi là băng huyết muộn. Đây là biến chứng sản khoa nguy hiểm.
Lượng máu/dịch chảy ra	Lượng dịch giảm dần theo thời gian. Ban đầu khá nhiều, nhưng sau đó ít đi rõ rệt, đến cuối chỉ còn vài giọt loãng	Máu ra ồ ạt, đột ngột, thường thấm ướt băng vệ sinh chỉ trong 30 phút – 1 giờ. Có khi chảy máu thành dòng, không kiểm soát được.
Màu sắc và tính chất	Tuần đầu: đỏ tươi hoặc đỏ sẫm. Tuần 2 – 3: hồng nhạt hoặc nâu sẫm. Tuần 3 – 4: vàng nhạt, trắng trong, loãng hơn.	Máu đỏ tươi, ra liên tục, có thể kèm theo cục máu đông to. Không có sự thay đổi màu sắc theo thời gian như sản dịch
Về mùi	Mùi hơi tanh nhẹ nhưng không hôi nặng.	Máu tươi, thường không có mùi tanh rõ rệt, nhưng nếu kèm nhiễm trùng có thể bốc mùi hôi khó chịu.
Triệu chứng đi kèm	Mẹ không có dấu hiệu bất thường ngoài việc ra dịch âm đạo. Có thể kèm cảm giác hơi căng tức bụng dưới do tử cung co hồi.	Mẹ có biểu hiện choáng váng, chóng mặt, mệt lả, tim đập nhanh, huyết áp tụt, mặt mũi xanh xao, thậm chí ngất xỉu. Đây là dấu hiệu báo động nguy hiểm, cần cấp cứu ngay.

>> Xem thêm: Sinh thường bao lâu quan hệ được? Giải đáp từ chuyên gia

Sản dịch là hiện tượng sinh lý bình thường sau sinh và sẽ dần biến mất sau 4 – 6 tuần. Việc nhận biết làm sao để biết hết sản dịch hay chưa sẽ giúp mẹ yên tâm hơn trong quá trình hồi phục. Tuy nhiên, nếu sản dịch kéo dài bất thường, có mùi hôi hoặc kèm theo đau bụng dữ dội, mẹ nên đến bệnh viện để được kiểm tra kịp thời. Chăm sóc cơ thể đúng cách và dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp sản dịch nhanh hết, cơ thể phục hồi tốt hơn.