Vết khâu tầng sinh môn bao lâu thì lành? Khi nào chỉ tự tiêu và có thể xông được?
By lúc
Cao Thao - - 1
Sinh con rồi chắc mẹ hiểu, sau sinh thường mẹ nào cũng phải trải qua thủ thuật rạch và khâu tầng sinh môn. Đây là một phần quan trọng để giúp quá trình sinh nở diễn ra thuận lợi hơn, nhưng đồng thời đây cũng là vấn đề khiến mẹ lo lắng vì không biết vết khâu tầng sinh môn bao lâu thì lành và phải chăm sóc như thế nào để nhanh hồi phục. Trong bài viết dưới đây, Moaz BéBé sẽ giúp mẹ nắm rõ thời gian lành vết khâu tầng sinh môn cũng như các câu hỏi liên quan đến vấn đề này để giúp mẹ yên tâm và sớm có được sự thoải mái trở lại.
1. Đẻ thường khâu tầng sinh môn bao lâu thì tiêu chỉ?
Thông thường, vết khâu tầng sinh môn sẽ lành trong khoảng từ 2 – 4 tuần sau sinh, tùy cơ địa và cách chăm sóc của từng người.
Hiện nay, đa phần các trường hợp sinh thường đều được khâu tầng sinh môn bằng chỉ tự tiêu tức chỉ sẽ tự biến mất sau khoảng từ 10 – 20 ngày mà mẹ không cần phải đi cắt chỉ. Tuy nhiên, mặc dù chỉ đã tiêu nhưng cảm giác đau hoặc căng tức tại vết khâu vẫn có thể xảy ra và có thể còn kéo dài, đặc biệt là khi mẹ di chuyển nhiều hoặc ngồi lâu. Nếu tuân thủ đúng hướng dẫn bác sĩ và tái khám định kỳ, quá trình lành vết thương sẽ nhanh chóng. Lưu ý, không nên tự ý dùng thuốc giảm đau khi chưa có chỉ định để tránh tác dụng phụ.
2. Yếu tố ảnh hưởng đến thời gian lành vết khâu tầng sinh môn
Vết khâu tầng sinh môn có người nhanh, có người lâu. Thời gian lành còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố cả khách quan lẫn chủ quan. Dưới đây là các yếu tố chính ảnh hưởng đến quá trình phục hồi của tầng sinh môn:
>> Xem thêm: Giải đáp: Sinh mổ bao lâu thì vết thương bên trong lành?
2.1 Kỹ thuật khâu và loại chỉ sử dụng
Nếu bác sĩ thực hiện khâu đúng lớp cơ, da và dùng chỉ tự tiêu chất lượng, vết thương sẽ nhanh liền hơn. Điều này đồng nghĩa với việc mẹ sau sinh sẽ ít bị đau và hạn chế nhiễm trùng. Ngược lại, kỹ thuật khâu chưa chuẩn hoặc dùng chỉ không phù hợp có thể khiến vết khâu sưng, đau hoặc chậm liền.
2.2 Mức độ rách hoặc rạch tầng sinh môn
Thường nếu vết rạch nhỏ, nông khả năng hồi phục sẽ nhanh hơn vết rách sâu, phức tạp. Với vết rách lớn, thời gian lành có thể kéo dài đến vài tháng và dễ để lại sẹo hoặc biến chứng về sau.
2.3 Cách vệ sinh và chăm sóc sau sinh
Việc giữ vùng kín sạch sẽ, thay băng thường xuyên, rửa bằng nước ấm và lau khô giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Nếu mẹ không chăm sóc đúng cách, nguy cơ viêm nhiễm tăng cao, thời gian hồi phục sẽ lâu hơn.
2.4 Tình trạng sức khỏe và dinh dưỡng của mẹ
Mẹ có sức khỏe tốt, không mắc bệnh nền và ăn uống đầy đủ các nhóm chất như: protein, vitamin C, kẽm, sắt,… thì vết thương sẽ mau lành. Trái lại, nếu cơ thể mẹ sau sinh bị thiếu máu, suy dinh dưỡng hay tiểu đường khả năng hồi phục sẽ chậm hơn.
2.5 Độ tuổi và cơ địa của mẹ
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, phụ nữ trẻ, mô cơ đàn hồi tốt thường lành vết khâu nhanh hơn. Với những mẹ có cơ địa sẹo lồi, vết khâu có thể mất nhiều thời gian để lành và dễ để lại sẹo xấu.
2.6 Mức độ vận động và thói quen sinh hoạt
Có nhiều mẹ sau sinh kiêng khem quá mức mà không biết rằng, việc đi lại nhẹ nhàng sẽ giúp lưu thông máu và hồi phục nhanh hơn. Nhưng mẹ cũng nên lưu ý, không nên vận động mạnh hay bưng bê nặng hoặc ngồi xổm quá sớm vì những hành động trên đều có thể khiến vết khâu căng, đau hoặc chậm lành.
2.7 Mẹ sau sinh bị căng thẳng, mệt mỏi
Stress, lo lắng kéo dài hay thiếu ngủ sẽ làm giảm miễn dịch, ảnh hưởng đến khả năng tái tạo lớp mô nên khả năng hồi phục vết khâu tầng sinh môn là rất chậm.
3. Vết khâu tầng sinh môn bao lâu thì lành hoàn toàn?
Nhiều mẹ sau sinh thường thắc mắc vết khâu tầng sinh môn bao lâu thì lành hoàn toàn, bởi đây là khu vực nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hằng ngày cũng như việc chăm sóc bé. Thực tế, thời gian lành không phải ai cũng giống nhau vì cơ địa mỗi người mỗi khác. Tuy nhiên, thông thường, sau 2 – 3 tuần vết khâu đã bắt đầu khô, giảm đau và liền da bên ngoài. Tuy nhiên, để vết thương thực sự hồi phục hoàn toàn cả trong lẫn ngoài, mẹ cần khoảng 4 – 6 tuần. Trong giai đoạn này, các mô mềm sẽ dần tái tạo, chỉ khâu tự tiêu cũng tan biến, cảm giác khó chịu cũng giảm đi rõ rệt.
Một số trường hợp, nếu mẹ sinh khó, vết rạch sâu hoặc chăm sóc chưa đúng cách, thời gian hồi phục có thể kéo dài tới 8 tuần. Lưu ý, nếu sau khoảng thời gian này mà vẫn thấy đau nhiều, vị trí tại vết khâu sưng đỏ, có mùi hôi hoặc tiết dịch bất thường thì có thể là dấu hiệu nhiễm trùng và mẹ cần đi khám ngay để xử lý kịp thời, tránh biến chứng về sau.
4. 4 dấu hiệu vết khâu tầng sinh môn đang lành
Để yên tâm hơn về khả năng phục hồi vết khâu tầng sinh môn, mẹ có thể nhận biết qua 4 dấu hiệu tích cực dưới đây:
| Dấu hiệu | Biểu hiện | Diễn biến | Ý nghĩa |
| Giảm đau dần theo thời gian | Trong vài ngày đầu sau sinh, sản phụ thường cảm thấy đau, căng tức hoặc rát ở vùng tầng sinh môn, đặc biệt là khi ngồi, đi lại hoặc đi vệ sinh. Tuy nhiên, nếu vết thương đang lành tốt, cảm giác đau sẽ giảm dần theo thời gian. | Cơn đau thường rõ rệt trong 3–5 ngày đầu.
Sau khoảng 1 tuần, cảm giác đau sẽ thuyên giảm đáng kể, chỉ còn hơi ê nhẹ khi chạm vào. Sau 2–3 tuần, hầu như không còn cảm giác đau nếu không có biến chứng. |
Giảm đau là dấu hiệu cho thấy tình trạng viêm đang ổn định, không có dấu hiệu nhiễm trùng, chỉ khâu không bị bung hoặc kích ứng |
| Không có dấu hiệu nhiễm trùng như:sưng, đỏ, mưng mủ | Da quanh vùng rạch tầng sinh môn không sưng nề quá mức, không tấy đỏ lan rộng.
Không tiết dịch bất thường như mủ, máu chảy kéo dài hoặc có mùi hôi. Vết khâu khô thoáng, không bị rỉ dịch vàng/đục |
Vết thương không bị nhiễm trùng và các mô đang được tái tạo, lành nhanh, không để lại sẹo xấu hoặc biến chứng sau này. | |
| Chỉ khâu tiêu dần và mô liền kín | Trong khoảng 2–3 tuần sau sinh, chỉ tự tiêu sẽ bắt đầu tan và biến mất tự nhiên mà không cần cắt.
Quan sát hoặc khi bác sĩ khám, mẹ sẽ thấy vết rạch đã liền kín, không có khe hở hoặc rách toạc mô. Khi sờ vào không cảm thấy chỉ nhọn hoặc thô, mô mềm mại hơn trước. |
Đây là dấu hiệu cho thấy quá trình tái tạo mô đang diễn ra tốt, mô mới đã phát triển và bắt đầu khôi phục tính đàn hồi | |
| Sinh hoạt bình thường không bị cản trở | Sản phụ có thể ngồi, đi lại, nằm nghiêng hoặc thực hiện các sinh hoạt hàng ngày mà không cảm thấy đau hoặc khó chịu quá mức.
Việc đi tiểu, đi đại tiện trở lại bình thường, không có cảm giác buốt rát, đau nhói. Tâm lý sản phụ ổn định hơn, không còn quá lo lắng hay sợ hãi mỗi khi cử động vùng chậu |
Khi vết thương không ảnh hưởng đến hoạt động thường ngày, đó là dấu hiệu rõ ràng cho thấy cơ thể đang phục hồi tốt. | |
5. Kinh nghiệm chăm sóc giúp vết khâu tầng sinh môn nhanh hồi phục
Để vết khâu tầng sinh môn mau lành, mẹ có thể áp dụng những cách chăm sóc sau:
>> Xem thêm: Cách đi đại tiện sau sinh thường và những lưu ý cho mẹ
- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Sử dụng nước ấm hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ theo chỉ định của bác sĩ
- Thay băng vệ sinh thường xuyên: Ít nhất 3–4 lần/ngày để tránh vi khuẩn xâm nhập.
- Ăn uống khoa học: Bổ sung rau xanh, hoa quả, thực phẩm giàu protein, hạn chế đồ cay nóng.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh vận động mạnh, không ngồi xổm hoặc đứng quá lâu.
- Chườm ấm hoặc ngâm vùng kín với nước muối loãng: Giúp giảm đau, sát khuẩn và thúc đẩy lưu thông máu.
6. Các câu hỏi liên quan đến vết khâu tầng sinh môn
Sau khi sinh thường, các mẹ thường có nhiều thắc mắc liên quan đến quá trình hồi phục, sinh hoạt và chăm sóc vết khâu tầng sinh môn sao cho đúng cách và an toàn. Dưới đây là phần giải đáp chi tiết các câu hỏi phổ biến nhất:
6.1 Khâu tầng sinh môn kiêng ăn gì?
Các thực phẩm mẹ sau sinh nên hạn chế gồm:
- Đồ nếp gồm: xôi, bánh chưng, chè nếp…. Bởi đây là những thực phẩm dễ gây nóng, sưng và làm vết thương lâu lành, có thể dẫn đến mưng mủ.
- Hải sản tanh gồm: tôm, cua, cá biển. Đây là thực phẩm có thể gây ngứa, dị ứng hoặc ảnh hưởng đến quá trình liền sẹo ở người có cơ địa nhạy cảm.
- Đồ cay nóng, gia vị kích thích như: ớt, tiêu, mù tạt…sẽ làm tăng cảm giác nóng rát vùng kín, gây khó chịu, cản trở quá trình hồi phục.
- Đồ ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ sẽ khiến mẹ khó tiêu, dễ táo bón. Điều này ảnh hưởng gián tiếp đến vết khâu, mẹ phải cố hết sức khi đi đại tiện.
6.2 Khâu tầng sinh môn bao lâu thì xông được?
Mẹ sau sinh có thể xông vùng kín sau khoảng 10–14 ngày sau sinh, khi vết khâu đã khô, liền da và không còn rỉ dịch. Tuy nhiên, mẹ cũng cần xông đúng cách, không nên xông quá sớm tức vết khâu vẫn còn ướt hoặc đang chảy dịch. Mẹ nên sử dụng các loại thảo dược an toàn như: lá trầu không, ngải cứu, lá lốt, sả, gừng…để xông và xông tối đa 15–20 phút/lần, 2–3 lần/tuần.
6.3 Khâu tầng sinh môn bao lâu thì quan hệ lại được?
Thời gian khuyến cáo là nên kiêng quan hệ tình dục ít nhất 6 tuần sau sinh. Bởi đây là thời điểm mà hầu hết các vết thương đã lành và cơ thể đã hồi phục tương đối.
>> Xem thêm: Sinh thường bao lâu quan hệ được? Giải đáp từ chuyên gia
Vết khâu tầng sinh môn bao lâu thì lành phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhưng trung bình mất khoảng 2–6 tuần. Vì thế, mẹ cần chú ý chế độ dinh dưỡng, vệ sinh đúng cách và tái khám sau sinh để đảm bảo an toàn. Hy vọng qua các thông tin Moaz BéBé chia sẻ, mẹ đã hiểu được rằng, việc chăm sóc tốt vết khâu tầng sinh môn không chỉ giúp vết thương nhanh hồi phục mà còn ngăn ngừa biến chứng, giúp mẹ tự tin và thoải mái hơn trong cuộc sống sau sinh.
